Адабиёт тарихи
 Туркий адабиётнинг ноёб обидасиМашҳур шоир, мутафаккир ва давлат арбоби Юсуф Хос Ҳожибнинг ҳаёти ва фаолияти ҳақида жуда оз маълумот сақланиб қолган. Бизгача етиб келган ягона ва ... |
 Тил ва лисон йилиРусия мусулмонларининг «Тарихчайи адабиёт»ини ёзадиган киши бўлса, ушбу 1906 йилни «тил йили» деб билади. |
 "Саботул ожизийн" асари ва унинг аҳамиятиМотуридия мазҳабининг Ўрта осиё ва бошқа ўлкаларга кенг ёйилишига хизмат қилган асарлардан бири Сўфи Аллоҳёр бобомизнинг "Саботул ожизийн" асаридир.... |
 Адабий тил ва жонли сўзлашув тилиРивожланган ҳар қандай тил, шу жумладан ҳозирги ўзбек тили икки асосий функционал турга: адабий тил ва жонли сўзлашув тилига бўлинади. Ҳар бир муайя... |
Адабиётшунослик
Адабий суҳбатлар
Миллий уйғониш даври
 Самарқандда асари нажотЎтган замонларда Самарқандда мадрасалар дорул-улум(Илмлар уйи.) мақомида бўлганлиги гўзал, буюк ва ғоят музайян(Безатилган.) лисони ҳолиндан маълумд... |
 ШаллақиХалқда бир мақол бор: «Ўғри кулиб енггар, ғар йиғлаб.» Шунга ўхшаш ўртоқ Ғози Юнус ҳам шаллақилиқ билан енгмақчи!Ўқумаған бўлсангиз «Қизил Ўзбекисто... |
 Шомий домланинг оқ салла ташвиқотчилари(Абдулла Қодирий)Саҳар ноғорасини қоқиш олдидан сурнай «Наво»ни эзиб бошлаған эди. |
 Ай, Худай урғанлар (Абдулла Қодирий)— Бачимаъни ер ислоҳот?(Чиғанмоқ — тисланмоқ, қўрқмоқ.) — деб махдум почча сўрайди. Мухотабким(Мутасаввар — тасвирланган.), қуйи масжиднинг имоми му... |
Ўзбек адабий танқиди
 Мезон(Адабий, маиший танқидий баҳслар) |
 Абдулла Қодирий. Ўқуш — ўрганиш (1936)Майда ҳикоялар ёзганда сўзни қандай тежаш керакМайда ҳикоялар устаси Чехов сўз тўғрисиға келганда ҳаддан ташқари хасис, ортиқча сўзлар сарф қилиш у ... |
 «Ўткан кунлар» ва қўрқув салтанатиХХ аср ўзбек насрининг шоҳ асари «Ўткан кунлар» романи илк бор 1922 йили «Инқилоб» журнали саҳифалари орқали дунё юзини кўра бошлаган эди. Ўша дақиқ... |
 Алимардон Ҳайитов. “Арбаъини жомий”нинг таржимонлариБуюк сўз санъаткори Жомийнинг “Чиҳл ҳадис”, “Таржумаи арбаъин ҳадис”, “Арбаъин ҳадис”, “Арбаъини Жомий” каби турли номлар билан юритилган асари ўз... |
Жаҳон адабиёти
 Фозиллар фозилиМашҳур форс-тожик шоири, адиби ва мутафаккири Носир Хисрав (Тўлиқ исми Абумуъиниддин Носир Хисрав ал-Қубодиёний) 1004 йили Қубодиёнда ўзига тўқ хона... |
 Ҳикмат қасриИнсон тарбияси, камолотини ҳаётнинг туб моҳияти, жамиятнинг муҳим вазифаси деб билган Шарқ халқлари адабиётининг асосини панд-насиҳат ташкил этади. ... |
 Орифлар султониАбу Фазлуллоҳ ибн Абулхайр Муҳаммад ибн Аҳмад Меҳнавий 967 йили Хуросондаги Ховарон вилоятининг Шарқда машҳур Меҳна қишлоғида туғилади. Унинг сўфийл... |
 Шарқ адабиётининг шоҳ китобиЗабардаст форс-тожик шоири ва мутафаккири Абулқосим Фирдавсий (Тусий) 934 йилда Тус шаҳри яқинидаги Бож қишлоғида камбағаллашиб қолган заминдор оила... |
Атамалар
- 0
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
Болалар адабиётиБОЛАЛАР АДАБИЁТИ - Бадиий ижоднинг болалар ва ўсмирларга бағишланган қисми шу истилоҳ билан аталади. Жаҳ... |
Биографик методБИОГРАФИК МЕТОД - адабиётшуносликда ёзувчи биографияси ва ҳаётий тажрибасини унинг асарлари яратилишида ҳ... |
БиблиофилияБИБЛИОФИЛИЯ - (юнонча - китоб, муҳаббат) китобга ва уни йиғишга меҳр, муҳаббат қўйиш билан боғлиқ машғул... |
БиблиографияБИБЛИОГРАФИЯ - (юнонча - китоб, ёзаман) адабиётшуносликнинг ёрдамчи соҳаларидан бири. Илгари китобиёт д... |
БаҳсБАҲС - икки шоир орасида баҳс, мунозара тарзида юзага келган лирик шеър. Баҳс мазмунидаги асарларда асоса... |
Баҳри тавилБАҲРИ ТАВИЛ - «узун баҳр» маъносини англатадиган сажъли наерда қўлланиладиган ўлчов номи. Баҳри тавилда ё... |
БаҳрБАҲР - (арабча - катта дарё, денгиз) аруз атамаларидан бири бўлиб, ушбу тизимни ташкил қилувчи асосий йир... |
БаҳорияБАҲОРИЯ - Шарқ адабиётшунослигида баҳор мадҳига бағишлаб ёзилган шеър (кўпинча ғазал)лар. Баҳор фасли тар... |
Бағишлов (2)БАҒИШЛОВ (II) - у ёки бу тарихий шахе, воқеа-ҳодисага бевосита муносабат тарзида, унга бағишлаб ёзилган ш... |
Бағишлов (1)БАҒИШЛОВ (I) - бадиий ёки илмий асар аввалида унинг кимга ёки қандай воқеага бағишланганлигини ифодаловчи... |
БахшиБАХШИ - ўзбек, қорақалпоқ ва туркманларда халқ достончилари шу ном билан юритилади. Бахшилар терма ва дос... |
БатарБАТАР - (арабча - илдизидан ағдариш) мафоийлун (V---) рукнига таъсир қилиб, уни олдинги... |
Бармоқ шеърий тизимиБАРМОҚ ШЕЪРИЙ ТИЗИМИ - туркий халқлар шеъриятида кенг тарқалган, мисралардаги бўғинлар миқдори тенглиги -... |
БандБАНД - (арабча - бўғин, боғлам) мазмуннинг шартли тугаллиги билан фарқланувчи шеърий мисралар йиғиндиси. ... |
БалладаБАЛЛАДА - (французча — раксга тушаман) ХIV-ХV-асрларда роман мамлакатларида кенг тарқалган, мусиқа ва рақ... |
БайтБАЙТ - (арабча - уй) араб, форс-тожик ва кўпгина туркий халқлар адабиётшунослигида икки мисра шеърга нисб... |
БаётиБАЁТИ - асосан озарбойжон халқ оғзаки ижодида учрайдиган, лирик характердаги шеърий асар жанри. Улар ҳар ... |
БаёзБАЁЗ - (арабча - оқлик) шеърлар тўплами. Баёзлар одатда икки ёки ундан ортиқ шоирлар шеърларидан ташкил т... |
БадиҳаБАДИҲА - (арабча - тўсатдан айтилган) халқ оғзаки ижоди анъаналари асосида туйқусдан, ҳеч қандай тайёргар... |
БадикБАДИК - халқ оғзаки ижоди жанри. «Гул», «гулафшон», «кўч-кўч» номлари билан ҳам юритилади. Бадиклар киши ... |
БадиаБАДИА - (арабча- мислсиз яигилик; нафис, гўзал сўзидан олинган) йирик санъаткорлар, олимлар, адиб ва адаб... |
Бадиий ғояБАДИИЙ ҒОЯ - адабиёт ва санъат асарлари замиридаги китобхон ва тингловчи, томошабинга етказилмоқчи бўлган... |
Бадиий тўқимаБАДИИЙ ТУҚИМА - бадиий асарнинг энг муҳим шартларидан бири. Ижодкор бадиий асар яратар экан, ўз ғоявий-ба... |
Бадиий таржимаБАДИИЙ ТАРЖИМА - инсон ижодий фаолиятининг мураккаб шакли бўлиб, бир тилда яратилган бадиий асарни унинг ... |
Бадиий сўз устасиБАДИИЙ СЎЗ УСТАСИ - бадиий асар: шеър, наср ва драматик матн ёки улардан олинган парчани эстрада, цирк, ф... |
БадиийликБАДИИЙЛИК. Бу атама икки маънода қўлланилади: 1) кенг маънода санъатни ижтимоий онг шаклларининг бошқа ту... |
Бадийи асар тилиБАДИЙИ АСАР ТИЛИ — бадиий адабиёт тили. Бадиий асар мазмунини рўёбга чиқарувчи, муаллифнинг ғоявий-бадиий... |
Ахрам
АХРАМ — (арабча — бурни кесилган) мафоийлун (V---) рукнининг «харм» (бурун кесиш) зиҳофига йўлиқиши
Ахраб
АХРАБ — (арабча — вайрон бўлган) мафоийлун (V —--) рукнининг «харб» (вайрон қилиш) зихофига учраши
Афсона
АФСОНА — (форсча — хикоя) халқ оғзаки ижоди жанри. У хаёлот, уйдирма ва тўқимадан иборат бўлса хам,
Маълумотнома
- 0
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
Тоғай Мурод (1948)Тоғай Мурод (Менгноров) ўзбек миллий адабиётининг ноёб вакилидир. У 1948 йили Сурхондарё вилоятининг Ден... |
Мурод Муҳаммад Дўст (1948)Истеъдодли адиб Мурод Муҳаммад Дўст 1948 йили Самарқапднинг Жом қишлоғида туғилди. У Тошкент Давлат дорил... |
Азим Суюн (1948)Азим Суюн истеъдодли, исёнкор ва ҳақиқатгўй шоирлардан биридир. У 1948 йилнинг 22 февралида Самарқанд вил... |
Ҳалима Худойбердийева (1948)Эҳтиросли шоира, журналист, мушоҳаданавис, фаол жамоатчи, Ўзбекистон Республикаси халқ ноиби, Республика ... |
Анвар Обиджон (1947)Ҳажвий адабиёт анъаналарини муваффақият билан ривожлантириб келаётган истеъдодли адиблардан бири Анвар Об... |
Тоҳир Малик (1946)Тоҳир Малик 1946 йили Тошкентда, зиёли оиласида дунёга келган. У ҳам баъзи тенгдошлари каби ўрта мактабни... |
Нортўхта Қилич (1946)Нортўхта Қилич замонавий адабиётимизнинг кенжа авлодига мансуб истеъдод соҳибидир.Нортўхта Қилич 1946 йил... |
Маҳмудхўжа Беҳбудий (1875-1918)Буюк маърифатпарвар адиб, аллома ва жамоат арбоби Маҳмудхўжа Беҳбудий 1875 йили Самарқанд шаҳрида муфтий ... |
Муҳаммадшариф Сўфизода (1869-1937)Муҳаммадшариф Сўфизода 1869 йилнинг 29 январида Наманган вилояти, Чуст туманида ҳунарманд-косиб оиласида ... |
Ҳожиакбар Шайхов (1945)Ҳожиакбар Шайхов фантаст ёзувчи, сеҳрли адабий жанр ижодкори. У Хитой Халқ Республикасининг Чугучак шаҳри... |
Турсуной Содиқова (1944)Шоира Турсуной Содиқова нозик таъб, ўткир дидли, нафосатли адибаларимиздан бири. У 1944 йили Тошкентда та... |
Зоҳир Аълам (1943)Ёзувчи Зоҳир Аълам уруш даври фарзанди, у 1943 йили Тошкентда туғилган. Ўрта мактабни тугатгач, кунду... |
Рауф Парфии (1943)Истеъдодли шоир Рауф Парфи 1943 йилда Тошкент вилоятининг Шўралисой қишлоғида дунёга келди. 1960—1965 йи... |
Омон Матжон (1943)Истеъдодли ўзбек шоирларидан бири Омон Матжон 1943 йили Хоразм вилоятининг Гурлан туманида таваллуд топга... |
Ҳабиб Саъдулла (1942)Шоир, драматург, жамоатчи Ҳабиб Саъдулла 1942 йилда Наманган шаҳрида туғилган. Аввал алоқа техникуми били... |
Ойдин Ҳожиева (1942)Ўзбекистон халқ шоираси Ойдин Ҳожиева 1942 йили Бухоро вилоятининг Қизилтепа тумани Бўстон қишлоғида туғи... |
Муҳаммад Али (1942)Шоир Муҳаммад Али Андижон вилоятининг Бўз туманида 1942 йили дунёга келди. 1959 йили ўрта мактабии тамомл... |
Машраб Бобоев (1941)Адиб Машраб Бобоев ўз тенгдошлари орасида кўп қиррали ижод соҳиби эканлиги билан фарқланиб туради. У бир ... |
Минҳожиддин Ҳайдар (1941)Журналист ва шоир Минҳожиддин Ҳайдар 1941 йилнинг 3 май кунида Андижон вилояти, Олтинкўл тумани Маслаҳат ... |
Ўткир Ҳошимов (1941)Талантли ёзувчи Ўткир Ҳошимов 1941 йили Тошкентда ишчи оиласида тугилди. У ўрта мактабни битиргач, 1959—1... |
Абдулла Орипов (1941)Абдулла Орипов Қашқадарё вилояти Косон туманидаги Некўз қишлоғида деҳқон оиласида 1941 йили дунёга келди.... |
Омон Мухтор (1941)Ҳам шоир, ҳам носир, ҳам драматург Омон Мухтор 1941 йили Бухорода таваллуд топган. Ўрта мактабни тугатгач... |
Умархон Аҳмаджонов (1940)Наманганлик шоир Умархон Аҳмаджоновнинг асли касби доришунос. Уни «Сардобали шоир Малҳамий» ҳам дейишади.... |
Шукур Холмирзаев (1940)Шукур Холмирзаев 1940 йили Сурхондарё вилоятининг Бойсун туманида таваллуд топди. У ўрта мактабни тугатиб... |
Саъдулла Сиёев (1939)Ёзувчи Саъдулла Сиёев 1939 йил 25 мартда Қозоғистониннг Туркистон шаҳри яқинидаги Қарноқ қишлоғида деҳқон... |
Темур Пўлатов (1939)Ёзузчи Темур Пўлатов ўзининг ўнлаб қисса ва романлари билан ўзбек адабиёти тараққиётига муносиб ҳисса қўш... |
Абдуқаҳҳор Иброҳимов (1938)Ҳам журналист, ҳам ёзувчи Абдуқаҳҳор Иброҳимов 1938 йили Тошкентда таваллуд топди. У аввал Тошкент Давлат... |
Гулчеҳра Нуруллаева (1938)Ўзбек миллий адабиётининг ҳозирги тараққиётини бир қадар истеъдодли адиба ва шоираларсиз тасаввур этиб бў... |
Жамол Камол (1938)Шоир Жамол Камол 1938 йили Бухоро вилоятининг Шофрикон туманидаги Чикарон қишлоғида деҳқон оиласида туғил... |
Ўктам Усмонов (1938—1990)Истеъдодли носир, жамоатчи, журналист Ўктам Усмонов қисқа умр кўрсада аммо тарих ўз муҳрига оладиган ҳико... |
Барот Бойқобилов (1937)
Талантли шоир Барот Бойқобилов Самарқанд вилояти Ургут туманида 1937 йили туғилди. У аввал ўрта мак
Неъмат Аминов (1937)
Ҳажвий адабиётимизнинг йирик ва истеъдодли вакили Неъмат Аминов 1937 йил 17 июлда Бухоро вилоят
Миразиз Аъзам (1936)
Миразиз Аъзам ҳам болалар, ҳам катталар шоири, айни чоғда ўткир публитсист, етук таржимон ҳамдир. У