| Навоий бирла Ҳусайний - 5-Кўриниш |
 |
 |
 |
6 дан 10 сахифа
5-КўринишВазорат. Хожа Афзал билан Чори навкар гаплашиб киришади. ЧОРИ. Мен чопарни кўрмадим, ул ҳақда каминага ҳеч гап маълум эмастур. АФЗАЛ. Ахир шоҳга хабарни еткурғон ўшал-ку?! ЧОРИ (ўтиришгач). Билмадим. Биз — хос навкарлар онча олисда эрдик. Боз устиға ов бароридин келиб, зиёфат қуюқ ва унча-мунча шаробда нўш қилғон эрдик. АФЗАЛ. Хўп, унда қолғонлар қани, нечук биргина сиз келиб, ўзгалар ажраб қолмишлар?! ЧОРИ. Боя дегонимдек, биз тамоми бамайлихотир гашт қилиб ўлтирурдик. Бир пайт ёв бостиму ёхуд ўзга бало кўптй-му, ногаҳ «Отланингиз, зудлик ила саройға қайтурмуз!» дедилар. Отларимиз эрса олисда-боқувда эрди. Қўлларида эгар туткон маст — сархуш йигитлар аларни тўздуруб, ҳар бири ўзуникин топқунларича талай фурсат кечти. Меним отум эрса қачонки чорласам, елуб келур эрди. Шул туфайлидин тез отланиб бу пайт йўлда бўлғон шаҳаншоҳ ва аъёнлари ортидин кетдим. Йўлда дарёнинг суйи тошқон эрса-да, султон ҳазратлари тикка от солғоч, биз ҳам шул йўлни туттук. Аммоким ул томонга ўтуб боқсам, шоҳ била мендин ўзга бирор кимса дарёдин кечолмабтур. Яъниким, бир иккисин сув олуб кетғач, қолғон бори ортлариға қайтмишлар. Эмди алар то кўприкдин ўтуб, етуб келгунлариға қадар ярим кун кетур. АФЗАЛ (ўйга чўмиб). Ҳм... ЧОРИ. Тақдир... балким сиз айтурсиз — бунда не воқеъ юз бермиш: исёнму, босқинму — ҳанузки билолмасмен? АФЗАЛ (уф тортиб). Ҳей, алардин-да оғир мусибат — малика вафот эттилар... ЧОРИ (сесканиб). Во дариғ!.. (Юзига фотиҳа тортгач.) Шундоғ гул... хазон бўлибдур-да, а?.. АФЗАЛ (боши билан тасдиқларкан). Ҳа, бир очилуб... сўнг хазон бўлди... ЧОРИ (бироз жимликдан кейин). Эмди... бизга не йўруқ берурсиз — фақир не қилорум ҳам билолмасмен. АФЗАЛ. Ҳозир энгил-бошингизни алмаштиринг — маъракада иштирок этурсиз. ЧОРИ. Маъқул. Чори кетгач, безовталиги ошиб Афзал ҳам чиқади. Вазорат. Тун. Мулозим шам ёқиб кетади. Афзал кириб, кийимларини алмаштиради. Мулозим мактуб ва чойнак олиб киради. Афзал мактубни ўқиб турганида Абдумалик киради. Мулозим чиқади. АБДУМАЛИК. Ассалому алайкум, тақсир. АФЗАЛ (пешвоз юраркан). Ваалайкум ассалом... (кўришиб.) Ишқилиб соғ-омонмисиз, иним? (Эшик томонга.) Бекқулбек, Мир жаноблариға чопар келди, денгиз, хотиржам бўлсунлар. АБДУМАЛИК. Нечун ташвиш чекмак? Мен шаҳаншоҳни айтилғон ердин топдим, тайинланғон мисрани айтдим ва ул кишидин шойиста жавоб олуб қайтдим. Хуллас, мана, кўруб турғонингиздек, ҳузурингизда ҳозиру нозир турурмен. АФЗАЛ (ўтиришгач, пиёлага чой қўйиб узатаркан). Пешинда султонимиз важоҳат-ла етуб келдилар. Ул кишига гап уқтирур-ға ҳеч кимсанинг ҳадди етмасди, бир неча бечоранинг шўрин қуритдилар... Мен Сизнинг-да ёш умрингизга зомин бўлдим-му, дебон кўп изтиробда эрдим. Хайриятким, аждаҳо комидин безиён чиқибсиз. Навоий киради. АБДУМАЛИК (тавозе билан). Ассалому алайкум, тақсир. НАВОИЙ (кўришаркан). Ваалайкум ассалом. Қалай, сафарингиз бехатар кечдиму, йигит? АБДУМАЛИК. Худога шукр, бори рисоладагидек бўлди — ўзум ҳам соғ-саломатмен, ҳаттоким бир қадар мамнунмен — зеро, камтарин хизматим-да Сиздек мўътабар зотнинг олий назарлариға ноил бўлубдурман, (Таъкидлаб.) Ул беназир мисраингизга эрса шаҳаншоҳ ҳазратлари ҳам бағоят шойиста жавоб айладилар: Сарвнинг соясинда сўлди гул, нетмоқ керак! Сарвдин тобут ясаб, гулдин каеран этмоқ керак. НАВОИЙ (тин олиб). Эҳ, дариғким, боиси фожиадур. Йўқ эрса эл оғзиға тушатурғон бир шоҳ байт яралибдур-а!.. АФЗАЛ. Вале, бир жиҳатдин шукрким, шул ўтлуғ мисра-лардин яралмиш байт туфайлидин мазлума малика тақдири ҳам эл ёдида қолур. НАВОИЙ. Хўп, биз эмди қайтурмиз. (Афзалга.) Сиз бул шеромарднинг жўмардлигин муносуб сарафроз этурсиз, албатта? АФЗАЛ. Ҳа, албатта. НАВОИЙ (кетаётиб). Хўп, сизларга тангри ёр бўлсун. АБДУМАЛИК. Тақсир... (Навоий қарагач.) Гар маъзур тутилса, фақирда бир тилак бор эрди... НАВОИЙ. Не эркон ул? АБДУМАЛИК. Камина Сизнинг мухлисларингиздинмен — хаттотлар неки кўчиришса, кўзга суртуб ўқиюрман. Башартиким, бул мулозимингизнинг хизматин рағбатга муносуб санасангиз, бизга ўзга инъом эрмас, янги битикларингиздин Ҳадя этилса... андин ортуқ лутфу карам бўлмасму эрди... НАВОИЙ (бошдан оёқ разм соларкан). Маъқул. Абдумалик қуллуқ қилади. Сўнг Афзал билан бирга Навоийни кузатиб чиқишади. |
Навоийхонлик
- 0
- 1
 Гар Навоийнинг куюк бағрида қондурҚошу юзунгни мунажжим чунки кўрди бениқоб, Деди: кўрким, Қавс б... |
 Икки ўтлуғ наргисингким, қилдилар бағрим кабобИкки ўтлуғ наргисингким, қилдилар бағрим кабоб, Биридур айни ху... |
 Тиласа равзани зоҳид, Навоийю - кўюнгЗиҳи висолинга толиб тутуб ўзин матлуб, Муҳаббатидин отингни ҳа... |
 Эй Навоий, ишқ дарди кўрган эл кўнглин бузарЭй алифдек қоматинг майли бузулған жон аро Ганжи ҳуснунг жавҳар... |
 Лутфунг ози жон олур, қаҳринг кўпи ҳам ўлтурурҚаҳринг ўлса, барча ишимдин малолатдур санга, Лутфунг ўлса, юз ... |
 Ҳар неча дедимки: кун-кундин узай сендин кўнгулКўргали ҳуснунгни зору мубтало бўлдум санга, Не балолиғ кун эди... |
 Сенинг васлинг муяссардур мангаМенмудурменким сенинг васлинг муяссардур манга? Бахти гумраҳдин... |
 Халқ дер: жон беру ё кеч ишқидинШаҳр бир ой фурқатидин байт ул-аҳзондур манга, Бир гули раъно ғ... |
 Элга гар бу иш ҳунар бўлса, бўлуптур фан мангаУл малоҳат ганжи ҳажрида бузуғ маскан манга,Уйладурким, жондин ... |
 Эй Навоий, бу фано дайрида не бор манга?Гарчи ҳажрингдин эрур юз ғаму озор манга, Ғам эмас васлинга умм... |
Уйғониш даври
- 0
- 1
 Шубҳа(Ҳикоя)— Колхозимизда ва қишлоғимиздағи якка хўжаликлар орасида... |
 Янги систем бетарафликИнқилоб баракасинда ҳисобда ҳам бўлмаған аллақанча янги систем ... |
 Қўрққан олдин мушт кўтарар(Бу фелетон «Қизил Ўзбекистон» газетасининг 1935 йил, 21 сентяб... |
 БўзахонадаТунов кун кайфимиз бир оз ширалангандан сўнг, Тошпўлад тоға кос... |
 Қурбонлиқ ўғрилариКичкина хангама— Қурбон ҳайити ҳам келди... бу йил қурбонлиқдан... |
 Думбаси тушиб қолган эмишКичкина фелетўн(Эски шаҳар Озиқ шўъбасига бағишлайман) Гўш...О... |
 Қурбон байрами (Ҳангама)Бойларникида имлама, хасисларникида димлама.Бу кун қуввати келг... |
 ДардисарБир неча айёмларким фақир дардисар(Бош оғриғи (муал.).) бирлан ... |
 Келинни келганда кўр, сепини ёйғанда кўр— Ош тегса — тўй, тегмаса тафарруж...(Тафарруж — томоша.) деб о... |
 Наҳс босқан экан...Кашмиридан келган ромчининг олдиға ўлтуруб:— Қани бир бахтимизн... |