Менга қанот беринг, халқим дардларин,
Олиб бориб ташлай тоғлар ортига.
Рутубат ҳукм этган тунларнинг барин,
Йўлатмай яшайин мардлар юртига.

Менга қанот беринг. Эркин қуш мисол,
Жаннатдек боғларим кўз-кўз этайин.
Элимга жилмайса кўкдаги ҳилол,
Минг йиллик орзулар рўёси тайин.

Қанот беринг, учай, Ўзбек ойим ҳам,
Ҳузурига мени чорлар куюниб.
Бугунги ўзбегим қизин тарбия
Этмоқлик истагин айтар суюниб.

Бесалом, бесавод ёшларга қараб,
Мўйсафид хўрсиниб силкитар бошин.
Ғамингиз берингиз менга отажон,
Дунёлар кўрмасин кўзингиз ёшин.

Қанотга муҳтожман, Ватаним каби,
Аждодлар руҳлари бизларга ҳамроҳ.
Бизларким – улуғлар насл-насаби,
Букун осмонлардан излаймиз паноҳ.


***

Дафтарим четида ғалат ҳошия;
Эслай ололмайман нега қўйганим.
Бир қувноқ кунимдан балки хотира?
Балки белгисидир илк бор севганим?

Балки дўстларимнинг аччиқ ҳазилин,
Ҳазм қила олмай қўйганман уни?
Балки ҳаётимнинг силсиласини,
Ўзгартирмоқ бўлган мақсадим куни?

Илк бор қаршиликдан умидсизланиб,
Ҳаётдан тўйганим нишонидир у?
Ё келган омадимданми, руҳланиб,
Ифодалаб қўйган бир ажиб туйғу?

Дафтарим четида бу ғалат чизиқ.
Не бўлса ҳам уни эслаб юраман.
Ширин орзуларим рўёсин тузиб,
Фақат бахтдан дея умид қиламан

***

Баҳор гулларига қиламан ҳавас,
Жамалак сочларга тақишса қизлар.
Баҳор гулларига қиламан ҳавас,
Тўйиб ҳидлаганда юзи қирмизлар.

Баҳор гулларига қиламан ҳавас,
Келинчак мисоли безанган гўё.
Оқ ҳарир либос, у - ипакдан эмас,
Кўкламой қўлида яралган зиё.

Баҳор гулларига қиламан ҳавас,
Оламни тўлатар муаттар ислар.
Мусаффо ҳавода оламан нафас,
Жунбушга келади яширин ҳислар.

Баҳор гулларига қиламан ҳавас,
Кўзларга бир фараҳ бахш этади у.
Ва кўнгил розига ҳеч бўйин эгмас,
Юрак туб-тубидан отилган туйғу.

Баҳор гулларига қиламан ҳавас,
Ифори тарқалар йироқ-йироққа.
Мўйсафид кўзига суртганича жим,
Шукрона айтади яратган Ҳаққа.

Баҳор гулларига қиламан ҳавас,
Бахтлидим ўхшолсам уларга шояд.
Юз минглаб дилларга шодлик улашиб,
Сўнг кетсам ҳаётдан, розийдим ғоят.

Баҳор гулларига қиламан ҳавас...

***

Жимжитлик...

Жимжитлик. Тун ойдин. Ҳаво мусаффо,
Кечаги қор сабаб Дарахтлар оппоқ.
Гўзаллик ошино мурғак қалбимга,
Уйқусиз тун берар ўзгача мароқ.

Жимжитлик - тун бирла уйғун тасаввур,
Шу сабаб асаблар бироз олар тин,
Кун бўйи инсонни қийнаган ташвиш,
Не ажаб, тун сабаб ростлар нафасин.

Жимжитлик.
Қалб ҳамон тиним билмас лек,
Нимадир тирнайди, бермайди тинчлик,
Талпиниб танамга сиғмайди сира,
Юрагим,воажаб, тура олмас тек.

Жимжитлик. Атрофдан эшитилмас сас,
Овозсиз йиғлайди сон мингта юрак.
Хорғин ҳислар ила олса-да нафас,
Жимжит эмас экан диллар жонсарак.

Жимжитлик ўтади.Ўткинчи бу тун,
Умидлар рўёси эртанги кундан.
Фақат бир тилагим: эртанги куним,
Жимжит бўлмаслигин сўрайман сендан.

Жимжитлик. Тун ойдин. Ҳаво мусаффо,
Кечаги қор сабаб Дарахтлар оппоқ...

***

Ўзбек Ойимга...

"Киярмиди Ўзбек ойим эгнига қора?
Гар фарзандлар бир-бирларин заҳарламасалар"
ТоҳирМалик

Нечун ҳомуш тортасан бугун?
Кипригингда икки томчи ёш?
Хаёлинг ҳам паришон, забун,
Бунда нега балқмагай қуёш?
Эгнингга сен кийибсан қора,
Кимга яна мотам тутасан?
Фарзандингни ўйлаб сен зор-а,
Қачонгача уни кутасан?
Отабегинг қайдадир ёниб,
Ҳақиқатни излаб юрибди,
Тошкентга лек ўтмагай қўниб,
Чунки Кумуш қабри турибди.
Гарчи Сенга ботса-да оғир,
Айтиш менинг бурчи ҳалолим,
Ўғлингни сен кўрмайсан йиллар,
Кўрингунча кўкда ҳилолим.
"Зайнаббегим" ҳар кун қошингда,
Телбалигин қилади кўз-кўз.
Шартми, ахир, Сенинг ёшингда,
Душманингга гапирмоқ бир сўз.
Қора кийиб, азадор бўлиб,
Доғлармидинг шу улуғ дилни?!
Фарзандларинг бир- бирларига,
Бермаганда заҳри қотилни??!!!
2003

Яна Ўзбек ойимга...

Кишан кийма бўйин эгма,
Ки сен ҳам ҳур туғулғонсен...
Чўлпон
Бахтиёр кўрмоқни истадим сени,
Кутиб яшаяпман неча замонлар.
Шукрки дунёда тирикдир инсон,
Борлиги туфайли сендек аёллар.
Сен борки - умидлар сира ўлмайди,
Сен сабаб - ғамларни ичга ютамиз.
Сен ҳаёт - сабабсиз қон тўкилмайди,
Қуёш чарақлашин дилдан кутамиз.
Кутамиз юртимга келишин баҳор,
Бодом гулларига кўнгиллар интиқ.
Кутамиз зулматда келишин саҳар,
Кутмасак - не бордир яшашдан мантиқ?
Мантиқ излагувчинг - фарзандларингмиз,
"Излаган топади" - бу кўҳна оят.
Биз, билсанг, кўзларда ёрқин нурингмиз,
Қоронғу ҳисларга этди ниҳоят...

***
Қалбим фарёди

Ёшлигимдан шу менга одат,
Кузатаман қуёш чиқишин.
Ҳар кун тонгда тоғлар ортидан,
Офтобимнинг бош кўтаришин.

У қалбимга солиб зиё-шуур,
Юксакларга мени етаклар.
Юракларга бағишлаб сурур,
Очажакдир дилда чечаклар.

Нимагадир кўп кундан бери,
Кўкда шамсим чарақламайди,
Юзин тўсган қора булутлар,
Ортидан у ярақламайди.

Тоғлар устин қоплаган булут,
Кўланкаси ҳамон кетмайди.
Дилим ғашлаб, кўзларим ёшлаб,
Висолига ҳеч йўлатмайди.

Нурсиз қолди қалбим кўчаси,
Қиё боқмас унга одамлар.
Кундузлар ҳам мисли кечаси,
Босолмайман шаҳдам қадамлар.

Эй, қалбимнинг мудроқ овчиси,
Булутларни ҳайдагин кўкдан!
Бир умрлик шеърим куйчиси-
Қуёшимни қутқаргин ундан!

Орзиқади уни кўрмоққа,
Симобдайин типирлар кўнгил.
Қачон уни яна кўраман ???
Тонгда туриб, тўлқинланар дил???

***

Қафасдаги қуш ноласи

Олтин қафас менга керакмас,
Тутқин нафас меҳрим тўлатмас,
Гулгун ҳавас дардим қулатмас,
Қаердасан, мусаффо осмон?

Нега керак анвойи гуллар?
Ўртар юрак, орзиқиб диллар,
Мовий фалак истар кўнгиллар,
Юлдузларим қани нурафшон?

Сайраш қалбга бермагай ўтинч,
Яшаш -- фақат нолаю ўкинч,
Кураш наҳот ўтмас сира тинч,
Озодлигим кўраман қачон?

Қорним қўйгин, майли, оч-наҳор,
Келмасин мен туфайли баҳор,
Чангалзорда бўлайин ҳор-зор,
Фақат эрким бўлсин бегумон.

Ардоқлама, майли эт нафрат,
Қилма ҳеч ҳам жонимга шафқат,
Ўлимга ҳам тайёрман. Фақат-
Эрк умидин сўндирмасанг бас…

***
Ўзга дунё қидириб...

Ўзимнинг оламим бир четда қолиб
Ўзга дунёларда яшамоқдаман.
Гоҳ узоқ қоламан ўйларга толиб,
Нимага қайтмайман ўзимга ҳамон?

Турли сарҳадлардан турфа дунёлар,
Янада сирлироқ кўринар қалбга...
(Бир юлдуз чақнаса бири йўқолар)
Кўнгил хоҳишини буюрманг айбга.

Аждодлар юртига кетаман гоҳи,
Бир миллат ҳақида ичдан куяман.
Букун ёшларининг нима гуноҳи,
Барини бир зумда дилдан туяман...

Улар чун Навоий бегона бир зот,
Ҳайёмдан рубоий ўқишмас тунлар.
Фузулий ғазалин этишмайди ёд,
Машрабни осгандан сўрашмас хунлар.

Чўлпон, Қодирийдан топишмайди ранг,
Муқимий Фурқатни эслашмайди бир.
Китоб қўлга олмас, минг сўкиб, терганг,
Барига айбдор “бечора тақдир”...

Келажак авлодлар олами томон,
Кейин хорғин тарзда юраман ҳафа.
Менга дуч келади сўнгсиз оломон,
Четроққа чиқаман айни шу даъфа.

У асло халқ эмас – бир гурух, бир тўп,
Қайга етакласа, кетар мақсадсиз.
Уларга боқаман сиқилиб, ёниб,
Қўрқаман, қолмаса саводсиз, хатсиз...

Ҳақиқат изласам айбдорман бугун,
Маломат тошлари “келар” номимга.
Шундан ўзим маюс, кўзларим ғамгин,
Шундан қайтолмайман ўз дунёимга...

***

Ёмғир...куз барглари ювилиб кетар,
Сарғайган юзларнинг эшитиб оҳин.
Гўё ёмонликнинг куни ҳам битар,
Авф этиб одамзот қилган гуноҳин.

Ёмғир шаррос қуяр; ҳамма ҳар томон,
Минг  турли ўй билан югурар, шошар.
Дунёнинг ишлари тугамас ҳамон,
Ташвишу ғам билан тинмайди башар.

Ёмғирга фарқи йўқ...аямай ёғар,
Охири йўқдайин осмон уммонин.
Она ер хўрсиниб олар бағрига,
Инсоннинг қалбидан барча ёмонин...

...Ёмғир бор – инсонлар йиғлар дилидан,
У сабаб қалбларда мангу муҳаббат.
Эзгулик ошино шодон кўнгилда,
Ёмғир кайфияти яшасин абад...

***

Куз...
Қалбда қандайдир жимлик ўй сурар,
Мудраб қолгандайин ҳаёт севгиси...
Деразам ортидан уйимга қарар
Кўчада баргларнинг хазонрезгиси.
Қуёш узоқлашиб борар заминдан,
Учиб кетаётган қушлар сингари.
Кундуз қисқа бўлиб боради тундан
Дарахт либос ташлар кун ўтган сари.
Сойлар шарқирамай оқмоқдадирлар,
Тоғлар хоҳламайин кутади қорни...
Сариқликни кийган кўҳна адирлар,
Лолани соғиниб қўмсар баҳорни.
Тонг билан туш вақтни ажратиш қийин.
Хаёлим мисоли тўзғир ер-осмон.
Шамол олиб келган ғуборни кейин
Ёмғир ювиб кетар аллақай томон...
Лекин кетармикин бу билан ғашлик?
Кўнгил махзунликка бўлганми сургун?
Ахир ғаниматдир бебаҳо ёшлик,
Кетдик, қалб, истиқбол тарафга юргин!

Атрофни эгаллаб олгани етмай,
Дилга ҳам хазинлик келтирмоқда куз...

***

Ичаман, қуй майдан бўлайин сармаст,
Дардларим тарк этиб ором олайин.
Қалбимда қолмасин заррача араз,
Фақат ўзим билан ёлғиз қолайин.

Ичаман, вужудим ёнмоқда шу дам,
Ўртаниб, танамга сиғмайди руҳим.
Сезмайман ҳеч нарса; юмуқ кўзлар ҳам,
Унутдим ғуссаму, ғамим, андуҳим.

Ичаман тўйгунча, яшаб чарчадим,
Токи шароб сабаб бироз олай тин.
Ажралиб бутунлай барча-барчадан,
Майнинг ишқи билан охир ўлайин.

Ўлсам...безовта ҳам бўлмайман бошқа
Балки ҳеч ким келмас ҳолимни сўраб.
"Яшамаган", - деб ёз қабрим тошига,
Кузатгин “ишқ” деган кафанга ўраб!

***

Сўнган оловларни ёқмоқ ишқида,
Юрагим чақмотош каби ишқалаб,
Кимсасиз оролнинг баланд кўшкида,
Келмас ёр васлини кутиб ўтдим мен.

Ҳазонрезги куздек паришон ҳаёл,
Атрофда минг одам...Қарайман бефарқ,
Барчага табассум қилсам-да ҳиёл,
Дардларим ичимга ютиб ўтдим мен.

Тонг саҳар қўл очиб, минг қилиб дуо,
Ўзимни унутиб, йиғлаб, хўрсиниб,
Кўзимда бор меҳрим дилдан этиб жо,
Қалбимни қўлимда тутиб ўтдим мен.

Танамда қолмади заррача мадор,
Силлам ҳам қуриган... Умид бор фақат
Имоним ўзимда тутиб барқарор,
Бошқасин арзонга сотиб ўтдим мен

***

Сиқилиб, дардлардан бўлганда маҳзун,
Йўқолиб кетганда умид ҳисларим.
Бўлса тор йўлларим узундан-узун,
Мени ёлғиз қўйманг, азиз дўстларим.

Армонлар дилимни тирнаган онда,
Дунёлар эшитмас бўлса сўзларим.
Меҳрга ташна бу фоний жаҳонда,
Мени ёлғиз қўйманг, азиз дўстларим.

Ҳаётдан гўзаллик истайман холос,
Олтин тоғни ҳавас қилмас кўзларим.
Ҳар қачон, ҳар жойда Сиздан илтимос,
Мени ёлғиз қўйманг, азиз дўстларим.

Сиз сабаб ногаҳон омадим кулса,
Офтобдек чароғон этса  юзларим.
Мўъжаз бу юрагим қувончга тўлса,
Мени ёлғиз қўйманг, азиз дўстларим.

Ҳаммамиз отлансак боқийлик томон,
Қалбларни безаса эзгулик иймон,
Жаннат гўзаллигин ҳис қилган замон,
Мени ёлғиз қўйманг, азиз дўстларим.

***