Home icon Бош саҳифа»Кутубхона»Назм»Қиёлаб ўтди. Чархий - МУРАББАЛАР
Facebook
Қиёлаб ўтди. Чархий - МУРАББАЛАР PDF Босма E-mail
Материал индекси
Қиёлаб ўтди. Чархий
МАСНАВИЙЛАР
МУРАББАЛАР
МУХАММАСЛАР
МУСАДДАСЛАР
РУБОИЙЛАР
Ҳамма саҳифа

МУРАББАЛАР

СОҒИНДИМ, ЭЙ ГУЛ
Соғиндим, эй гул, сенинг жамолинг,
Қаро кўзингдин кўнгил узолмай.
Кел, эй нигорим, кўзи хуморим,
Хумори бўлдим сени кўролмай.
Ниҳоли гулдек бу қадди бастинг,
Ёнар кўзимда нигоҳи мастинг.
Бу ишқ ўтининг ҳароратидин,
Қаламни олдим чидаб туролмай.
Қаю нишони мижжангнинг ўқи,
Қадалган эркан юракларимга,
Жудолигимдир бу бир тарафда,
Азоб этарким бу ғам тузалмай.
Жаҳони олам менга қулурлар,
Бу бехабарлар нечук билурлар,
Қаро кўзингдин, ширин сўзингдин,
Мена ўзингдин алар буролмай.
Эсиз у дамлар моҳи жамолинг,
Тунида жоду кўзинг қизартиб.
Ҳануз кўнгилдан кетар бу армон,
Қизил шаробинг қуйиб беролмай.
Дема, қўй энди ҳавасларингни.
Соғиндим оташ нафасларингни.
Етарга йўқдир танимда дармон,
Икки қўлимни тияб туролмай.
Ҳамиша Чархий сўзингга вола,
Сабога арзинг қилиб ҳавола,
Юборди қосид қўлидин, эй гул,
Соғинганидан чидаб туролмай.
1926 йил.

БАЁН ДЕРМАН

Дўстлар, чин кўнгил арзин
Айлайин баён дерман.
Ҳар яхши-ёмондан ҳам
Бир ному нишон дерман.
Тўғри йўл бақолик йўл,
Мард эсанг вафолик бўл.
Қинғир бўлма оламда,
Топмайсан омон дерман.
Ёлғон элга ёт бўлгай,
Ростликда нажот бўлгай.
Эгри йўл сири бир кун
Бўлгуси аён дерман.
Дунё сенга жон бўлса,
Ниятинг ёмон бўлса,
Мақсад тоғидан ошмай,
Ағдарур довон дерман.
Элни интизор этма,
Чўп бўлса-да, хор этма,
Зарра элни хор тутсанг,
Турмушинг гумон дерман.
Тинч бўлай десанг сен чин,
Бузмагин биров тинчин,
Тинч ҳаёт учун билгил,
Майли кетса жон дерман.
Хоҳ ёшу қари бўлгин,
Одам гавҳари бўлгин,
Инсонпарвар одамга
Ҳамма меҳрибон дерман.
Номардда вафо бўлмас,
Чин дўстлар жудо бўлмас.
Аввал ёр бўлиб, охир
Айрилган ёмон дерман.
Чарх уриб жаҳон кездим,
Дилга билганим тиздим.
Яхшиларга ёндошдим,
Топмадим зиён дерман.
1961 йил.

ВАФОДАН - ВАФО

Иста кўнгул ёр эсанг
Қалби сафодан-сафо.
Бўлма яқин, тегмасин
Бағри қародан – қаро.
Сидқу сафодан топар
Баҳра дилинг кўзгуси.
Йўқса жафо келтирур
Кизбу риёдан-риё.
Элга очиқ чеҳралик
Бахту саодат эрур.
Жонга ҳаловат берур
Шарму ҳаёдан-ҳаё.
Кимга не оҳанг ила
Бунда нидо айласанг,
Унда қулоғингга шу
Акси садодан-садо.
Дардга чучук тил-даво
Ҳар неча бемор учун.
Ол қидириб, ёлбориб,
Сўзи шифодан-шифо.
Боғла вафо риштасин
Бўлса чин аҳбоблар.
Айлаб ўзингни мудом
Меҳри жудодан-жудо.
Давр омон бермагай
Кимки бадахлоқ экан.
Чунки ёмон топмади
Яхши даводан-даво.
Қолса ҳаётингда бир
Меҳнат, илм, эзгу ном.
Юрту элинг бўлгуси
Халқи ризодан-ризо.
Чархий, мудом яхшилар,
Мақдами тупроғи бўл.
Етса сенга шояд ул
Аҳли вафодан-вафо.

МАЛОҲАТ

Э нозанин дилбар, кони малоҳат,
Ҳеч етмасин нозик қаддинга офат,
Рухсорингдан тўлин ой ҳам хижолат,
Сенга жоним билан қилдим итоат.
Бошла ёрим, ўзинг юрган гулшанга,
Шаҳло кўзинг тушган гўзал чаманга,
Тасаддуқ жон сени қучган Ватанга,
Кўзим тўймас, қилсам сайру саёҳат.
Кўнгил қуши учди сенга ҳаволаб,
Етмак учун сайр айлади фазолаб,
Ҳуснинг шамъин атрофидан қиёлаб,
Чарх урарман парвонадек ниҳоят.
1960 йил.

САДАҒАНГ КЕТАЙ

(Собир Абдулла мактубига жавоб)
Сен ўзинг кечир мени, Собиро,
Азиз улфатим, садағанг кетай.
Тилагим мудом сенинг сиҳатинг,
Хабарим-хатим, садағанг кетай.
Узайин десам неча қарзимни,
Сен эшитмадинг менинг арзимни.
Чўзилиб кетиб касалим ахир,
Йўқ ҳаловатим, садағанг кетай.
Кўтарурга дард юкини нетай,
Жасадим филу суягим пўлат –
Эса кошки Бобо тоғидек
Қадду қоматим, садағанг кетай.
Бунинг устига шимариб билак,
Ёғаверди қор, “кўтариб этак”
Чиқа олмасам кўча-кўй аро,
Бу маломатим, садағанг кетай.
Менга бир акам қилибон шама,
Деди: қор билан ҳазил ўйнама.
Ана таъналар, хира нағмалар,
Бу маломатим, садағанг кетай.
Тутаган каби қарағай ўтин,
Қора мўридан чиқарар тутун
Ўшаларга боп, ўшаларга хос
Менинг нафратим, садағанг кетай.
Ўзини кўрар, ўзини севар,
На тўсиндир у, на устун, ажаб,
Ўзига ўзи беришар баҳо,
Гала савлатим, садағанг кетай.
Мўралаб қуёш ҳамал авжидан
Сочибон чиқар у ёруғ нурин.
Мана энди ёз яна мўл унум,
Қаватим-қатим, садағанг кетай.
Ҳамма дўст-ошно бир кўзу қошлар,
Қарилар учун суянчиқ ёшлар...
Яна Чарх уриб тилагим камол,
Бири Завқию, бири Нисбатим,
Бири Фурқатим, садағанг кетай.

КИТОБ

Билдим, башар дунёсида
Жисм ичра гўё жон, китоб.
Жондан азиз не бўлса ҳам,
Ундан ширин жонон, китоб.
Ундан мудом кўзларга нур,
Илму адаб, онгу шуур,
Дилга ҳузур, жонга сурур,
Қадрин билар инсон, китоб.
Зийнатланур ундан ҳаёт,
Фан олами ҳам коинот,
Ундан сабот, ундан қанот,
У бир жаҳон, бўстон-китоб.
Ҳар боғни булбул, зоғи бор,
Гоҳо хазондан доғи бор,
Аммо элим бир боғи бор,
Доим баҳористон - китоб.
Ҳар субҳу шом ҳамроҳ ул.
Кундуз қуёш, тун моҳ ул,
Ким севса гар огоҳ ул,
Дардинг учун дармон, китоб.
Чархий, китобдир ҳамдаминг,
Ҳам ҳамдаминг, ҳам маҳраминг,
Завқ бирла тўлган ҳар даминг
Меҳмон ҳам мезбон ҳам китоб.

ЭЙ КЎНГИЛ

Эй кўнгил, ихтиёр қилсангчи!
Қиссаи гулузор қилсангчи!
Ҳимматинг сад-ҳазор қилсангчи!
Токи жонга мадор қилсангчи!
Нега бир гул фидоси қилмишсен,
Бодадек бир қадаҳда тўлмишсен.
Ёшлик жомидан тўкилмишсен
Қайтадан барқарор қилсангчи!
Шоми ҳижрон кетар, наҳор келар,
Ёр келар-ёр билан мадор келар,
Қиш кетиб, ёз билан баҳор келар,
Қишни ҳам лолазор қилсангчи!
Тилагим-бахти безаволи учун,
Талабим қадр ила камоли учун.
Мен-ку бир мунтазир висоли учун,
Уни ҳам интизор қилсангчи!
Қолдириб яхшилар ширин ўйини,
Элга тарқатмайин ҳасад бўйини,
Ҳасад этган рақибларим уйини,
Ғам билан тор-мор қилсангчи!
Гарчи сочим оқарди қор янглиғ,
Лек кўнглим ҳамон баҳор янглиғ
Чархиё, гул тутарда ёр янглиғ,
Камтаринлик шиор қилсангчи!
1977 йил.

НАБИРАМ НОДИРЖОНГА

Нодир, сенга мендан салом
Сендан хизмат биздан калом
Соғлигингни тилаб мудом
Омон бўл, дер опоғдаданг.
Узоқдасан, кўнгил яқин
Ҳаётимиз тинч-йўл яқин
Ҳам йўл яқин, ҳам дил яқин
Эсон бўл, дер опоғдаданг.
Постингда бўл хушёр болам
Зийрак бўлу ҳар бор, болам
Ватан учун даркор, болам
Полвон бўл, дер опоғдаданг.
Ким сенга бош, ажрин бажар,
Асло, асло бўлма ўжар,
Ким тўғридир бахтни қучар,
Инсон бўл, дер опоғдаданг.
Юрт фаровон бениҳоят,
Жонинг билан этгин хизмат,
Хизматингга қилма миннат,
Чаққон бўл, дер опоғдаданг.
Хатинг кўриб этдим ижод,
Бувинг ўқиб хўп бўлди шод,
Сени доим айлармиз ёд
Эсон бўл, дер опоғдаданг.
Дўстларингга мендан салом,
Ҳам рахмату ҳам эҳтиром,
Бўлиб доим хуш интизом.
Достон бўл, дер опоғдаданг.
17 март 1977 йил

МУАЛЛИМЛАР

Йўллагаймиз беҳад салом,
Эй меҳрибон муаллимлар.
Таъзим сизга қалбимиздан
Жаҳон-жаҳон, муаллимлар!
Ҳаётимиз интизоми,
Бани башар эҳтироми,
Сиздан тўлар мақсад жоми,
Жонга дармон муаллимлар.
Сиз мураббий инсон учун
Ҳар толиби урфон учун,
Раҳнамосиз виждон учун,
Қалби бўстон муаллимлар.
Сиз-боғбон, биз-боғингиз,
Ҳамиша кўз қароғингиз,
Тўтиё-из тупроғингиз
Бизга ҳар он, муаллимлар!

КИРИБ БЎСТОННИ КЕЗДИМ

Кириб бўстонни кездим аста-аста,
Чаманнинг булбули гул хори аста.
Қадингга нозанин гул даста-даста,
Жамолинг кўргали олам ҳавасда.
На жонда оразинг бўлди Хувайдо,
Кўнгилда меҳру ишқинг бўлди пайдо.
Бинафша кокилинг бўйига шайдо,
Санобар қадди шамшодинга баста.
Такаллум боғида тўтини боғлаб,
Гирифтор айлади кўксини доғлаб,
Чаман булбуллари ёнингда йиғлаб,
Сенингдек гул чекар қумри қафасда.
Аламлидурманки бағрим эзарман,
Сени деб дашту саҳрони кезарман,
Тахайюр кунжида равнақ кезарман,
Қулинг Чархийга нозинг бўлди баста.