Қиёлаб ўтди. Чархий - МАСНАВИЙЛАР |
2 дан 6 сахифа
МАСНАВИЙЛАРЁН ДАФТАРДАН Ёр бўлма болам ҳуснфурушга, Қўшма асалинг хамиртурушга. Ҳар кимга ҳасад билан сўз отма, Меҳмонни ёмон қилиб кузатма. Кесма тугамай биров сўзин ҳеч, Бу бемаза фаҳм баҳридан кеч! Ош келса товоқни эгри сурма, То тўйгунча, еб, яна наҳ урма. Мажлисда ҳавойи отма ҳуррак, Зеҳни югурурга, бўл югурдак! Эсновда оғизни очма, каррак, Енгингни оғизга тўсгин андак. Мард бўлсанг адаб билан улангин, Ҳар жойда этакнинг қоқма чангин Кеккайма бошингни салча ҳам қил, Юриш-туришингни камҳашам қил. Чап кўз хафаланса ўнг кўзингдан, Сўргил сабабин ўзинг-ўзингдан. Ойинага боқ қараб юзингга, Бер майли баҳони ўз-ўзингга. Танглик билан қийнама ўзингни, Чеҳрангни очиб дегин сўзингни. Озода маконни айлаб ифлос Боз устига тортма айюҳаннос. Пат-пат араванг дамин ўчиргин, Ё бўлмаса қўшнини кўчиргин. ФАРЗАНДИМГА НАСИҲАТИМ Агар фарзандим эрсанг, эй жигарбанд, Ҳамон жону дилинг бирла эшит панд. Сенга қаттиқ сўз айтсам, англа юмшоқ, Йўлингда баъзи йўл ботқоғу тайғоқ. Қачон юрсанг йўлингни тозалаб юр, Қадамни йўл билан андозалаб юр Тойилма нафсни деб зинҳор-зинҳор, Ёмон улфат тойилтирмоққа тайёр. Уятсиз ким эса, сен унга ёт бўл, Фалокат йўлга бошлар, эҳтиёт бўл. Такаббурлик билан боқма бировга, Ўзинг айбингниҳам тоқма бировга. Қадрдон сўзини тинглаб қулоқ сол, Ёмон андишани ўздан йироқ ол. Кишининг бахтидур одобу ахлоқ, Кишиларнинг гўзал ахлоқига боқ. Эрур одоб кишин ҳусни, жамоли, Чиройли хулқ унинг бахту камоли. Адабдин юз ўгирмас яхши фарзанд, Ёмон ҳеч яхшига бўлмайди пайванд. Ҳаётнинг лаззати, қадри-шу одоб, Қаерда меҳрибон дўст бўлса, сен топ. Қаю инсон йўлиқса меҳрибон бўл, Ёмондин ўзни сақла, то омон бўл. Зарарли ҳар ҳавасга берма кўнгил, Адашма яхши йўлдан, чин сўзим-шул. Кечирма қалбаки ҳаргиз ҳаётинг, Жаҳонга қолдириб кет яхши отинг. У дамдин то бу дам бедор келдинг, Ҳамон ҳушёр кет, хушёр келдинг. БАҲОР ТОНГИ Тонг ёришди, қуёш чиқди мағрур, Сочди олам юзига заррин нур, Дил унинг нуридан зиёланди, Шуъласидан Ватан жилоланди. Зарра – зарра сочарди нур қуёш, Товланарди шу дамда тоғу- тош. Ҳар ҳавасли кўнгулда завқли баҳор, Ҳар чаман гул бисотидин гулзор. Дил ёруғдир баҳор кўкламидин, Файз олур ҳавонинг шабнамидан. Лолалар тугмасини тугмишдир, Барг ёзиб гул шохини эгмишдир. Мевалар ранг-баранг тўкиб гуллар, Ёзилур кўрганида кўнгиллар. НАВРЎЗ ШАРАФИГА Эй шодли кўнгил зафарли хома, Ёз наврўз учун шарафли нома. Иқболи баланд замонамизнинг, Ҳар оила, ота-онамизнинг. Биз бахтли, улуғ бу ҳур замонда, Тарих кўзи кўрмаган жаҳонда. Бемисл ҳаётимиз фаровон, На ғам дилимизда-ю, на армон. Ҳар чеҳрада файз навбаҳори, Ҳар дилда ватаннинг ифтихори. Боғ саҳнида ғунчалар юз очди, Анвойи чаман бўйини сочди. Кўргач ҳамма дўстлар қувонгай, Бир-бирига муҳаббат ўти ёнгай. Инсонга ғанимату вақти чоғлиқ, Бир-бирлари бирла иттифоқлик. Тўй устига бўлса янги тўйлар, Обод маҳалла кўча-кўйлар. Ҳар чолу кампир хумори яхши, Бақироқ туяларнинг бори яхши. ШИФОХОНА Эшитинг дўстлар-қадрдонлар, Қалби пок чеҳраси гулистонлар. Келдик ушбу маконга-нону насиб, Соғ яшайлик, умримиз ғанимат деб. Бунда ўз эркидай топиб имкон, Дам олур ҳам шифоланур инсон. Мутахассис неча шифокорлар Дард элин дардига давокорлар. Ҳар томондан бу ерда дўстлар жам, Ҳаммамиз ҳам шифоланиб, бардам. Орамизда неча аёллар эди, Хўб расо фикри баркамоллар эди. Бирлари меҳрибону жонпарвар, Бирлари олима, бири раҳбар. Бирлари олими забардастдур, Қалбимиз қалбларига пайвастдур. Биримиз кўп ҳунарга моҳирдур, Бири камтар, камина шоирдур. Бизга манзил бугун шифохона, Ҳашаматли, чиройли кошона. Кўкраги тоққа мутассил эркан, Файзли, хуш ҳаво Водил эркан. Устида жилваланса кўҳсори, Пастида ям-яшил дарахтзори. Беғубор, кенг ҳавоси, чашмалари, Зарра-зарра сувида чашналари. Қайга қўйманг қадам – шинам жойлар, Шарқираб, эркалаб оқар сойлар. Яъни олий биноси икки қават, Ҳар қават хона гулшани жаннат. Тўшалиб йўларо пояндози, Берилар кунда янги пардози. Катта айвон чиройли ойинабанд, Ҳамма эшикларда гулпайванд. Чарх уриб келдиму даволандим. Дард кетди, шукур, шифоландим . 25 июль 1970 йил Водил санаторийси ҚИЗИМ МЕҲРИХОНГА Аввалги саломимнинг сўнги сози, Навбатдаги чархнинг овози. Ота-она меҳрисен, валекин, Мақсадинг камоли аста-секин. Жон болам-саломатинг тилайман, Ҳар дамда саодатинг тилайман. Шеърий хатимни ҳавас этибсен, Улгуржи мурод учун етибсен. Аммо бу, ғазал ширину аччиқ, Гоҳи бўлур ва гоҳи санчиқ. Сен косиб ипакчининг қизисен, Сал хомсану пишсанг-илдизисен, Пишмоғлигинг истасанг агар кўп, Кўп қайна ҳаёт қозонида хўп, Ип ҳам пишиса бўлур у маҳкам, Мазмуни ипакдан бўлмагай кам. Мазмунсиз агар пиширса ким ош, На танга ҳузур берар, на бардош. Кам айла ҳавас, ҳароратингни, Илм ила ошир маҳоратингни. Ҳар касб-ҳунарда бор риёзат. Ранж чекмаса топмагай камолат. Тобингни баланд қилу бўшашма, Ҳаддингда туру тўкилма-тошма. Билгандан ўрганиш эмас ор, Билмакка ким этди ор, қолур зор, Мен бору сенга шу хил сўзим бор, Ранжима қизим, сўзимга зинҳор. Бўлма сира ноумид, умид ила қайт, Ёшлик чоғи билки,бебаҳо пайт. Ҳар кимга ҳам астар-аврамасман, Жоғ чарчади, энди жаврамасман. Хайр энди, сўзимни қисқа айлай, Бу қиссада сўзни ҳисса айлай. Мендан ҳаммангизга ҳам саломим, Етсин бу варақдаги паёмим. Ҳар лаҳза дуода ёд этурман, Бу ёд ила дилни шод этурман. Ёзди бу ғазални қиблагоҳинг, Сернашъа ҳаёт учун гувоҳинг, Салом билан даданг Чархий. 1961 йил 26 март. |
Адабиётшунослик
Адабиёт нима учун керак?1. Тарбиявий аҳамияти: Адабиёт инсон қалбини бойитади, унга эзг... |
Ўзбек адабиётига бағишланган сайтнинг аҳамиятиЎзбек адабиётига бағишланган сайтнинг аҳамияти қуйидаги жиҳатла... |
Адабиётда композицияАдабиётда композиция — бу бадиий асарнинг тузилиши, яъни асар қ... |
Фильмни таҳлил қила билишФильм таҳлили сценарист таьлимида муҳим аҳамиятга эга. Бу ерда ... |
Бадий матн ва таҳлил муаммолариШоирлик аслида шеърни шеъриятга алоқаси йўқ нарсалардан тозалай... |
Навоийхонлик
- 0
- 1
Ким, васила бўлди маҳзун жон била жонон ароЖонда қўйдум чирмаған мактубини ҳижрон аро,Билман ул мактубдур ёх... |
Дуди оҳимким қора айлабтурур олам юзинСоқиё, очтинг чу май тутмаққа жоми Жам юзин,Юз ғамим дафъ айлад... |
Гар Навоийнинг куюк бағрида қондурҚошу юзунгни мунажжим чунки кўрди бениқоб, Деди: кўрким, Қавс б... |
Икки ўтлуғ наргисингким, қилдилар бағрим кабобИкки ўтлуғ наргисингким, қилдилар бағрим кабоб, Биридур айни ху... |
Тиласа равзани зоҳид, Навоийю - кўюнгЗиҳи висолинга толиб тутуб ўзин матлуб, Муҳаббатидин отингни ҳа... |
Эй Навоий, ишқ дарди кўрган эл кўнглин бузарЭй алифдек қоматинг майли бузулған жон аро Ганжи ҳуснунг жавҳар... |
Лутфунг ози жон олур, қаҳринг кўпи ҳам ўлтурурҚаҳринг ўлса, барча ишимдин малолатдур санга, Лутфунг ўлса, юз ... |
Ҳар неча дедимки: кун-кундин узай сендин кўнгулКўргали ҳуснунгни зору мубтало бўлдум санга, Не балолиғ кун эди... |
Сенинг васлинг муяссардур мангаМенмудурменким сенинг васлинг муяссардур манга? Бахти гумраҳдин... |
Халқ дер: жон беру ё кеч ишқидинШаҳр бир ой фурқатидин байт ул-аҳзондур манга, Бир гули раъно ғ... |
Уйғониш даври
- 0
- 1
Шубҳа(Ҳикоя)— Колхозимизда ва қишлоғимиздағи якка хўжаликлар орасида... |
Янги систем бетарафликИнқилоб баракасинда ҳисобда ҳам бўлмаған аллақанча янги систем ... |
Қўрққан олдин мушт кўтарар(Бу фелетон «Қизил Ўзбекистон» газетасининг 1935 йил, 21 сентяб... |
БўзахонадаТунов кун кайфимиз бир оз ширалангандан сўнг, Тошпўлад тоға кос... |
Қурбонлиқ ўғрилариКичкина хангама— Қурбон ҳайити ҳам келди... бу йил қурбонлиқдан... |
Думбаси тушиб қолган эмишКичкина фелетўн(Эски шаҳар Озиқ шўъбасига бағишлайман) Гўш...О... |
Қурбон байрами (Ҳангама)Бойларникида имлама, хасисларникида димлама.Бу кун қуввати келг... |
ДардисарБир неча айёмларким фақир дардисар(Бош оғриғи (муал.).) бирлан ... |
Келинни келганда кўр, сепини ёйғанда кўр— Ош тегса — тўй, тегмаса тафарруж...(Тафарруж — томоша.) деб о... |
Наҳс босқан экан...Кашмиридан келган ромчининг олдиға ўлтуруб:— Қани бир бахтимизн... |