Хон (1808-1842) |
Маъдалихон Умархон ўғли 1808 йилда Қўқонда туғилган. Унинг онаси машҳур шоира Нодирадир. Маъдалихон ёшлигидан бошлаб Умархон саройининг дабдабали муҳитида тарбияланди. Айш-ишрат мажлисларига, адабий ўтиришларга қатнашиб ўсди. Бу адабий мажлислар унга жиддий таъсир қолдирган ва ёш Маъдалихонни «мажнун сифат», шоир табиат тарбияланишига сабабчи бўлган эди. ҒАЗАЛЛАР Дирилур зор таним лаъли дурахшонингдин, Чарх овжина бироқдим адами шуълаи оҳ, Верирам истадигинг жон эса, йўх имкони, Зарра-зарра шарари чарха чиқан анжумдур, Қатра-қатра сочилур қон гежалар чашмимдин, Гежа ўлдуқча фалак ера бироқса гунашин Бир ёлон сўз ила чўх инжима, эй моҳлиқо, * * * Касб айламадим гарди раҳи симбаримдин Нарм этмади қотти дилини сочилан ашким, Ул золими огоҳ сонур ҳолима кўнглум Бинг булбули хомуш эдарам ўлмаса ваҳмим Оҳим ўди меҳрингда сурайёя эришди, Хоннинг дили пурхунина раҳм ила мурур эт, * * * Оҳким дўкди фалак қоними мижгонимдин, Мавжи тўфони бало бошима дўндурди фалак Кўнглими сели бало бирла хароб этди сипеҳр, Кечалар ғунча каби кўнглими қон боғладуғи, Оҳким ҳажр туни қочди дилим ҳасратидин, Шамъ узун тил била ёнмиш, негаким зулми ўди Эй кўнгул, сонмаки зоил бўлур ошуфталиғим Субҳ-ла дидаи гирёнима раҳм айла, сабо, Хон каби маҳвашим шамъи руҳин ёд эдарам, * * * Ойру душдим яна ул ғунчаи хандонимдин, Дамбадам орази ёди ила ашким гуҳари Кетди алдин хами зулфию паришон ўлдум, Рўзгорим қорадур зулфи киби ул моҳинг Эй сабо, куйина гар душса гузоринг ногоҳ Бош чекар шуълаи оҳим шарари гардуна, Жисми зорим ўда ёндирди ғами пинҳони, Яшуруб ер юзини сийми сиришким гуҳари, Нўла Хонинг киби гар узсам илик жонимдин МУХАММАС Паричеҳралар кўп жафо қилдилар, Алар ишқида хастаю зормен, Шаҳи мулки Ҳомун қилурлар мени, Чу мен қоши ёларни қурбониям, Қадим хамлиги қошлари ёсидин, Кўзингдур менга фитна барпо қилан, Чаманда хиром айламиш ул пари, Ажойиб ки бу бир неча дилрабо, |
Адабиётшунослик
Бадий матн ва таҳлил муаммолариШоирлик аслида шеърни шеъриятга алоқаси йўқ нарсалардан тозалай... |
Улуғбек Ҳамдам. Қодирийнинг хизмати нимада?Қодирий ўзбек халқининг энг севимли адибларидан бири. Ёзувчи ва... |
Абдурауф Фитрат. Аҳмад Яссавий (1927)Аҳмад Яссавий тўғрисида матбуотимизда бир-икки йўла гаплар бўлу... |
СюжетСюжет (фр. sujet — предмет) — адабиёт, драматургия, театр, кино... |
Она фидоийлиги ҳақида бир асарXIX аср охири ўзбек маърифатпарварлик адабиётининг бир қисмини... |
Навоийхонлик
- 0
- 1
Гар ниҳон тутсам дағи жон хавфидур бешак мангаВаҳки, ишқинг зоҳир этсам ваҳм эрур ўлмак манга, Гар ниҳон тутс... |
Йиғламоқ оҳимға таскин бермадиСинса кўнглумда ўқунг суртуб исиғ қондин анга, Пай масаллик чир... |
Ишқидин олам менга ҳайрону мен ҳайрон ангаУл паривашким, бўлубмен зору саргардон анга, Ишқидин олам менга... |
Ким фано туфроғиға ётиб қўяр тош узра бошҲар гадоким, бўрёйи фақр эрур кисват анга,Салтанат зарбафтидин ... |
Эсиб раҳмат насими чун дамодам сунбулунг сориЗиҳи жавлонгаҳинг афлок уза майдони «ав адно»,Буроқингға тўқуз ... |
Бу маҳрум ҳам ўша маҳрамлар гуруҳи ичига кирсаЭй, нубувват хайлиға хотам баний Одам аро, Гар алар хотам, сен ... |
Олимжон Давлатов. Фонийнинг мухтара ғазаллариAлишер Нaвoийнинг фoрсий ғaзaллaри кўпдaн буён илмий жaмoaтчили... |
Йўлунг муҳлик тоши ёқути аҳмарИлоҳо, подшоҳо, кирдигоро, Санга очуғ ниҳону ошкоро.Сабур исми ... |
Журму гунаҳдин оҳу надомат билан сангаЭй ҳамд ўлуб маҳол фасоҳат билан санга, Андоқки, қурб тақвову т... |
Эй, сафҳайи рухсоринг азал хаттидин иншоЭй, сафҳайи рухсоринг азал хаттидин иншо, Дебочайи ҳуснунгда аб... |
Уйғониш даври
- 0
- 1
Қурбонлиқ ўғрилариКичкина хангама— Қурбон ҳайити ҳам келди... бу йил қурбонлиқдан... |
Думбаси тушиб қолган эмишКичкина фелетўн(Эски шаҳар Озиқ шўъбасига бағишлайман) Гўш...О... |
Қурбон байрами (Ҳангама)Бойларникида имлама, хасисларникида димлама.Бу кун қуввати келг... |
ДардисарБир неча айёмларким фақир дардисар(Бош оғриғи (муал.).) бирлан ... |
Келинни келганда кўр, сепини ёйғанда кўр— Ош тегса — тўй, тегмаса тафарруж...(Тафарруж — томоша.) деб о... |
Наҳс босқан экан...Кашмиридан келган ромчининг олдиға ўлтуруб:— Қани бир бахтимизн... |
Дарди йўқ — кессак, ишқи йўқ — эшшак!— Калникига ошға-а-а-а!!!Гур-гур одам калникига туз ялаб чопади... |
Совинак қори билан мағзава қориСовинак қори:(Совинак қори — енгил-елпи, чала қори.) — Бу йил б... |
Жувонбоз (Рўмон)Ҳамал ойини ўнбешлари бўлуб, баҳор аввали эди. Ҳаволар исиб, ба... |
Чўлпоннинг «тонг сирлари» шеърий тўпламига сўзбошиБаъзи бир ўртоқлар Чўлпонни йиғлоқ, деб айбситадирлар. Балки ҳа... |