Home icon Бош саҳифа»Кутубхона»Назм»Баёзи Ҳазиний. Хазиний - ЛУҒАТ ВА ИЗОҲЛАР
Facebook
Баёзи Ҳазиний. Хазиний - ЛУҒАТ ВА ИЗОҲЛАР PDF Босма E-mail
Материал индекси
Баёзи Ҳазиний. Хазиний
ҒАЗАЛЛАР
МУРАББАЪЛАР
МУХАММАСЛАР
МУСАДДАСЛАР
ЛУҒАТ ВА ИЗОҲЛАР
ЖУҒРОФИЙ ВА КИШИ НОМЛАРИ
Ҳамма саҳифа
6 дан 7 сахифа


Анқариб — яқин бўлиш
Адув — душман
Аъмо — кўзи ожиз, кўр
Аъмол — амаллар, ишлар
Ағниё — бонлар, бирлиги: ғаннй
Байтул-ҳазан— ғам-ҳасрат уйи
Батн — қорин
Бақя — давоми, қолгани
Бебизоат — ҳеч нарсасиз, камбағал
Бетаъхир — тўхтамай
Беҳамто — ягона, якка, ўхшаши йўқ
Ва-л ябку касиран — кўп йиғласин [арабча]
Габр — оташпараст, мажусий
Гису — ўрилган соч, кокил
Дажжол — охир замонда пайдо бўладиган алдоқчи, фирибгар шахснинг номи
Дайр—1] бутхона, 2] майхона
Диловар — ботир, қаҳрамон
Дорул-мулк— мамлакатнинг марказий шаҳри, пойтахт
Дуто — эғилган, букилган
Жаҳим—жаҳаннам, дўзах
Жоми ваҳдат — яккаю ягона худо
Жомиъ ал-Қуръон — Қуръонни жамловчи
Журм — гуноҳ.
Залил — хор, тубан, паст
Зери туроб — тупроқнинг таги
Зуннор — насронийлар, зардуштийлар белига.боғлаб юрадиган ип [ғайри мусулмонлпк белгиси]
Иёдат — беморни кўргани бориш, касалдан ҳол сўраш
Ифшо — ошкор қилиш, фош қнлиш
Иҳтироз — сақланиш, ўзини четга олиш
Кавсар — биҳишт [жаннат]даги булоқнинг номи
Кироман котибайн — одамнинг елкасида ўтириб, унинг яхши ва ёмон
ишларини ёзиб борувчи икки фариштага ишора
Коҳил — суст, танбал
«Коф»у «нун»— мазкур ҳарфлардан таркиб топган арабча «кун» [бўл] сўзига ишора
Кулли бани — ҳамма қавм, барча одамлар
«Куллу нафсин зоиқатул-мавт» — ҳар бир жон [нафс] ўлим мазасини тортиб кўради [арабча]
Қўҳкан — Фарҳоднинг лақаби
Лайлу наҳор — кечаю кундуз.
Мазҳар— ошкор, намоён бўладиган жой
Марқад — мозор, қабр
Машом — димоғ, бурун
Маъсият — гуноҳкорлик
Маҳшар — қиёмат.
Минқор — қушнинг тумшуғи
Мифтоҳ — калит
Муддаий — даъво қилувчи
Музвар — мажбур бўлган, ночор, ноилож
Мусаллат — ғолиб бўлиш, енгиш
Мустафо — 1) танланган; 2) Муҳаммад алайҳис-саломнинг лақабларидан бири
Муттако — суянчиқ
Мушкилкушо — мушкилларни ечувчи
Мушрик—1) худонинг ягоналигига ишонмайдиган одам; 2) бутпараст
Муғбача— 1) майфурушлик дўконининг хизматкори, шогирди; 2) соқий
Муҳол — қийин, имкондан ташқари
Набийно — пайғамбаримнз (арабча)
Найсон — сурёний ойининг еттинчиси. Ривоятга кўра, гўё шу ойда ёққан ёмғир қатраларидан садафда
марварид йиғилади, апрель.
Нигин — узук, муҳрли узук
Нибино — кўзи ожиз
Оби ҳайвон — тириклик суви
Пайрав — издош
Пашмина— 1) жундан тўқнлган мато. 2) чакмон
Пири Канъон — Юсуф алайҳис-саломнинг отаси Яъқуб алайҳис-саломга ишора
Пири муғон—1) зардуштий динининг пешвоси. 2) Майхона эгаси.
Пушту паноҳ — сунчиқ, ҳомий, мададкор
Пўта, фўта — белбоғ
Расул — пайғамбар, элчи
Расулуллоҳ — оллоҳнинг элчиси, пайғамбар
Раҳзан — йўлтўсар, қароқчи
Раҳматан лил-оламин — бутун оламларга раҳмат қилиб... (арабча)
Раҳо қилмоқ — қутқармоқ
Риёзан — машаққат
Ризвон — саккиз биҳиштнинг бири
Рикоб — узанги
Рисолатпаноҳ — элчилик, пайғамбарликниьт паноҳи, Муҳаммад алайҳиссаломнинг сифатларидан бири
Регистон— 1) қумлик жой, қумлоқ; 2) Фарғона вилояти Бағдод ноҳияси Чопдор қишлоғидаги жой
Рўшно — нур, ёруғлик
Савт—1) садо, овоз; 2) қамчи
Саййид ал-мурсалин — элчиларнинг сиййиди
Саттор—1) беркитувчи, яширувчи; 2) мажозий айбни беркитувчи, худонинг сифатларидан бири
Сафдар — ботир, жасур
Саҳоба — пайғамбар Муҳаммад алайҳис-саломнинг ҳамсуҳбатлари
Сиво — бошқа, бўлак: (мосиво — ҳамма нарсадан маҳрум)
Сиротул-мустақим — тўғри йўл
Симо—1) қўшиқ, хониш; 2) завқ-шавқ ҳолати
Табоҳ — хароб, вайрон
Тажалли—1) жилва қилиш, ошкор бўлиш, 2) илоҳий нур
Тараҳҳум — раҳм қилиш
Тариқат —1) йўл, мазҳаб, 2) тасаввуф таълимоти бўйича ҳаққа етишиш йўлидаги иккинчи босқич.
Тасаддуқ — 1) садақа қилиш, яхшилик қилиш, 2) кечириш, гуноҳидан ўтиш
Тасхир — қўлга киритиш, забт этиш
Тағофул — билиб-билмасликка солиш
Тўша — озиқ-овқат, йўл озиги
Уқбо — охират, нариги дунё
Фужур — тўғри йўлдан озиш
Фузун — ортиқ, кўп
Ҳайр ила шарр — яхшилик билан ёмонлик
Хайрул-башар — 1) одамларнинг яхшиси, 2) Муҳаммад алайҳис-саломнинг лақабларидан бири
Халофат — халифалик, подшолик
Ҳатти барот — озодлик хати, халос бўлиш ҳужжати
Хукбон — тўнғиз боқувчи
Хуштакаллум — ширинсўз
Чокар — хизматкор
Шарорат — ёмонлик
Шафиъ қилмоқ — воситачи қилмоқ
Шақоват — бахтсизлик, қийинчилик
Шаҳодат— 1) гувоҳлик, 2) шаҳид бўлиш, қурбон бўлиш
Шойиста — лойиқ, муносиб
Эрон (эран) — эр, мард
Эҳром — ҳажга борувчилар киядиган оқ либос
Яксар— 1) танҳо, якка, 2) бирданига, дафъатан
Қабзият — қийинчилик, машаққат
Қавий — бақувват, кучли
Қалил — озгина
Қобизул арвоҳ — Азронл
Қонеъ (қониъ)— қаноат қилувчи, рози бўлувчи
Кум — Тур (арабча)
Ғамбода — ғамгин, ғам ютган
Ғайр — бошқа, бўлак; ғайр аз худо — худодан бошқа
Ғалат — нотўғри
Ғаний — бой, бадавлат
Ғизо — овқат озиқ
Ғилу ғаш — паришонхотирлик, ташвишланнш
Ғино — бойлик _
Ғулом — қул
Ғурбаткашида — ғарибликни кўрган, мусофирлик машаққатини тортган
Ҳажарул-асвод — Саудия Арабистонининг Макка шаҳридаги муқаддас қора тош
Ҳазорон (ҳазор) — минг 
Дашр— 1) тўпланиш, йиғилиш, 2) қиёмат
Ҳафткишвар - етти мамлакат
Ҳидоят — тўғри йўл кўрсатиш
Ҳижрат — кўчиш
Ҳифз— асраф, сақлаш
Ҳодий — тўғри йўл кўрсатувчи, раҳбар
Ҳозиқ — яхши билувчи, ўз ҳунарини яхши ўзлаштирган одам
Ҳотами Той - сахийлиги билан ном қозонган араб қабила бошлиқларидан бири.