Шақиқ балХИЙ⁴ ҳикматларидан

Оқил одам қуйидаги уч нарса ҳудудидан чиқмайди: биринчиси – собиқ гунолари учун доим қўрқувда бўлади; иккинчиси – бир соатдан кейин бошига нима тушишини билмайди; учинчиси – ишларнинг оқибатига қўрқув билан қарайди. Якуни нима билан тугашидан қўрқади.

Дунёга интилиб ўлишликдан сақлан. Хотиржам бўлгин – сенга ёзилган ризқ сендан ўзгага берилмайди!

ўлимга ҳозир бўл! У келганда қайтиш бўлмайди!

Таваккул Аллоҳнинг сенга ваъда қилган неъмати бўлиб, қалбингнинг хотиржам бўлишлигига бир воситадир.

Инсоннинг тақвоси уч нарсада билинади: олишида, беришида ва сўзида.

Очкўзликка мубтало бўлган одам шундайки, дуёда нимаики олса, дарҳол олади, агар тезда олмасам кетиб қолади, деб қўрқади.

Фақирлик пешоонасига ёзилган инсон шундайки, бойликдан қўрқади, камбағалликдан паноҳ қидиради.

Қуръонни йигирма йил ўрганиб, дунё ва охират фарқини тушуниб етдим.

Зоҳид зуҳдини амаллари билан қуради, ўзини зоҳид кўрсатмоқчи бўлган эса, тили билан қуради.

Аллоҳнинг энг қудратли зот эканини билиб етмаган уни ҳеч қачон танимайди. Унинг қудратли эканиини қандай билади? Унинг қудрати шундаки, истаганидан олиб, истаганига беради.

Сен бераётган ва сенга берилаётганлар фарқига етгин: агар сенга бераётган инсон сен учун маҳбуб бўлса, сен дунёга маҳбуб экансан; агар сен бераётган кимса сенга маҳбуб бўлса, сен охират учун маҳбубсан.

Кимки неъматдан фориғ бўлиб, йўқчиликка дучор бўлса-да, бу фақирлик ҳолати унинг наздида неъматдан олий қўйилмас экан, у кимса икки ғам орасида қолади; бу дунё ғами ва оҳират ғами. Кимки неъматдан фориғ бўлиб, фақирлик ҳолатини неъматидан юқори қўяр экан, у қўш қувонч – бу дунё ва охират қувончлари орасида бўлади.

Бойлардан четда юр! Чунки қалбингни уларга боғласанг, улар билан ҳамтавоқ бўлсанг, улар итоатига тушиб қолиб, Раббингдан юз ўгирасан.

Банда фақирликни ихтиёр этиб, бойликдан қўрқиши қандай билинади? Бойиб қолишдан қўрқади, фақирлик ҳолатини қўрқув билан сақлайди, гўёки бадавлат одам камбағал бўлиб қолишликдан қўрққанидек.

Банданинг Раббига бўлган ишончи нимада зоҳир бўлади? Қўлига бирор нарса киритса, ғанимат деб билади. Агар қўлига кечикиб келса, келганидан кўра келмаганига ҳурсанд бўлади.

Фақирлликни сақлаш фақирликни Аллоҳнинг инъоми деб тушунишликдир; чунки бировнинг ризқи сенга берилмайди, сеникини эса, бировга бермайди.

Мен учун меҳмондан улуғроқ кимса йўқдир, чунки унинг ризқини Аллоҳ беради, савоби эса менгадир.

Қалбингни дунё муҳаббатларидан поклагинки, унга оҳират муҳаббати, у билан бирга Аллоҳнинг савоблари кирсин.

Кимнинг қалбида уч нарса – ҳалоллик, қўрқув ва изтироб бўлмас экан дўзах азобидан қутулмайди.

Сабр ва ризолик биргадир; агар уларга амал қилсанг аввалги сабр, сўнги ризодир.

Роҳатда бўлишни истасанг топганингни егин, кийгин ва Аллоҳ белгилаган тақдирингдан рози бўлгин.

Аллоҳ таоло тоат аҳлига ўлимларидан кейин ҳаёт ато этади; итоатсизлар аҳлини эса, тириклик чоғларидаёқ ўликларга тенглаштиради.