Home icon Бош саҳифа»Кутубхона»Назм»Ҳижоб васфи (Ўтган аср боши)
Facebook
Ҳижоб васфи (Ўтган аср боши) PDF Босма E-mail

Хотун-қизлар учундур чўқ гўзал давлат ҳижоб,
Ору номусинг юзиға пардаи исмат ҳижоб,
Дафъи ошуби зиноға ҳисни амнийят ҳижоб,
Қатъи шўру фитна этмакда бали ҳужжат ҳижоб,
Тангри кўндурган нисолар ҳаққиға раҳмат ҳижоб.
Муслимот ҳазратлариға мислсиз неъмат ҳижоб.

Қайси миллатда тасаттур бор нисоси  бебокдур,
Қайси хотунким очуқ юздур, обрўйи бали хокдур,
Пардалик қадрини билур ҳар кимки хуш идрокдур,
Пардасиз элнинг юроги гул каби юз чокдур,
Ҳифзи номусу ҳаёға яхши бир кисват ҳижоб.
Нури раҳмат, файзи исмат, матлаъи иффат ҳижоб.

Гар маориф истаса қиз парда ичра касб эдар,
Парда ичра кўб хотунлар топдилар илму ҳунар,
Эмди очуқлик учун чолишма, эй даллоли шар,
Қизу хотунинг ўлурлар пардасизлик бирла ғар,
Эй диёнатсиз, тушунким, ҳосили оят ҳижоб.
Яъни, билким маънийи Қуръону ҳам суннат ҳижоб.

Ким писанд этмаз ҳижоби, бил ани бад кирдордур,
Кеча-кундуз фикру зикри айламак ашрордур,
Йўқса чоқмақ амри шаръи Аҳмади мухтордур,
Бу ҳижоб шаръийятида неча ҳикмат бордур,
Дийдаи ақл ила боқ ганжинаи ҳикмат ҳижоб.
Ҳазрати Ҳақ жонибида бизлара раъфат ҳижоб.

Эрди Онҳазрат замониким саодатлу замон,
Ул замонда ўлди вожиб бу ҳижоб, эй дўстон,
Ҳар замонда фарз деб ижмоъ қилди олимон,
Гўё Қуръону ҳадис ижмоъ ила топди баён,
Ҳар мусулмон олдида шойистаи сиҳҳат ҳижоб.
Комёб наша-ю, саҳбойи фарзийят ҳижоб.

Кашф қилдилар ҳакимони фаранг азрори кашф,
Этди Ўврўпо ҳақиқатхоҳу истинкор кашф,
Ҳис эдуб ҳусни тасаттур, бўлдилар безор кашф,
Дедилар қурсун жаҳонда бу бузуқ атвор кашф,
Боиси татҳири ансоби ҳама миллат ҳижоб.
Кони роҳат, тахти иззат, айни ҳуррийят ҳижоб.

Ақлу нақли шаръ ила ўлди тасаттур устувор,
Файзи сатр ила ўлур амнийяти насл ошкор,
Юз очуқлик зулмидан асли насаб топмаз қарор,
Ҳар ким ўз фарзандини жазм ила қилмаз эътибор,
Шукр лиллоҳким ҳама авлод учун роҳат ҳижоб.
Жумла хотунларни шаънида эрур иззат ҳижоб.

Робиъа ўлди валиййа аҳли ирфон сатр ила,
Шоира Зеббуннисо бўлди сухандон сатр ила,
Ҳукмрон ўлди Маҳастий тожи нисвон сатр ила,
Мисрда Саййида Зайнаб кони ийқон сатр ила,
Ҳар адиба қиз учундур жолиби шавкат ҳижоб.
Аҳли ҳикмат кўзиға бир кўзгуйи ибрат ҳижоб.

Ўлдилар неча хонимлар парда ичра зуфунун,
Аҳли тадрису ҳунар таҳсил эдубон кўб хотун,
Ҳар қаю эрға нафақа фарздур хотуни учун,
То тасаттур неъмати ҳаргиз нисодан кетмасун,
Ҳар каса маълумдур осори хайрият ҳижоб.
Шубҳасиз хонимлар ҳаққиға эрур беҳжат ҳижоб.

Қайси бир аҳли ҳамийят истаюр бўйла маром,
Қўл ба-қўл ушлаб қилур хотуни ғайр ила хиром,
Воқеъ ўлмазми бу икки аҳли шаҳватдан ҳаром?
Уфода рафъи ҳижоба ҳукм қилмиш чўқ имом,
Ул кишиларға кўрунмиш сирри тасаттур ҳасрат ҳижоб.
Онлара очуқлик одат, дўзаху ниқмат ҳижоб.

«Турмуш»у «Вақт» айлади ул ҳукма бу хил ифтихор,
Эмди топди пардасизлик қадрини қавми тотор,
То бу дам янглиш эди ижмоъи асҳоби кибор,
Дедилар очуқлик этсун биз каби ўзга диёр,
Бу азизларға кўрунди бир ажаб меҳнат ҳижоб.
Ҳол буким, раҳмати Ҳақ, дофиъи накбат ҳижоб.

Не сабабдур, булар очуқлик ичун жон берур?!
Қиз ила хотунлари очуқ ўромларда юрур?!
Ҳар кишиға эмчаку тирсаклари-ла кўринур?!
Шу муслмонликму акси шаръға мунча ғурур?!
Бир минг уч юз ўттуз уч йилдан бери мусбат ҳижоб.
Эмди Уфодан чиқурми акси шаръиййат ҳижоб.

Ё раб, ўз фазлинг ила қилғил ҳижобимиз саҳиҳ,
Кўрмағай нўғой нисоси бу тасаттурни қабиҳ,
Ҳурмати жумла набий, хосса Муҳаммад-ла Масиҳ,
Васлий сўзини ҳам одамлара этгил малиҳ,
Айлағил ҳар бир хотунға лозиму ҳожат ҳижоб.
Баски ислом қизлариға нақд бир жаннат ҳижоб.

Мударрис Саййид Аҳмад Васлий Самарқандийнинг "ТАСАТТУРИ НИСВОН ҲАҚИНДА" мухаммаси.
«ал-Ислоҳ» журнали, 1915-йил, 1-октябр, 8-сон, 546-549 бетлар.

ОЧИҚЛИҚ

Очиқлиқ миллати ислом аро феъли қабоҳатдур,
Очиқлиқ боиси ранжу алам буғзу адоватдур.

Очиқлиқ хор эдар таҳқиқи аҳли илму ирфоний,
Ҳижоби ислом уносиға чу бир навъ ибодатдур.

Очиқлиқ дарддурким анга фисқдан ўлур марҳам,
Очиқлиқ чун дарахтдур ҳосили оҳу надоматдур.

Очиқлиқ ихтилофни халқ байниға солур таҳқиқ,
Очиқлиқ гулустони ҳуснға бир ранжу офатдур.

Очиқлиқ дину иймон хонасин таҳқиқ эдар барбод,
Очиқлиқ боиси зиллату накбат жаҳолатдур.

Очиқлиқ домдур халқи шароратға асир айлар,
Ҳижоби ислома Ҳақ ила набийдан фарзу суннатдур.

Очиқлиқ диллари пур айлаюр турли ҳавас бирла,
Очиқлиқ пардаи исматни чок айлар жиноятдур.

Очиқлиқ шарм ила номус номин қўймаюр зарра,
Очиқлиқ ҳам чу номуси уноса бир хиёнатдур.

Очиқлиқ-ла ўлур фуссоқларға қисқа ҳуррийят,
Очиқлиқ гийнаю удвона бир жойи валодатдур.

Очиқлиқ хона барбод айлаюр фоилларин доим,
Очиқлиқ бир жаҳолат, ҳам ҳамоқат, ҳам сафолатдур.

Очиқлиқ офатидур илму фанлар мазраотиға,
Очиқлиқ боиси расвойи рўзи қиёматдур.
Ҳижоби айлади исбот «Нур»у «Сураи Аҳзоб»,
Қилур кимса Худоға банда, Пайғамбарға умматдур.

Очиқлиқ қубҳ ўлғай ошкора ақл аҳлина,
Очиқлиқ журм ила ашрори фужжора бидоятдур.

Очиқлиқ истаёнлар ўзларина олими топсун,
Кечарса аҳли исломи-ла иғвоси бадоҳатдур.

Очиқлиқ зидди ҳам Хоиб тарафдор ўлмазам, биллоҳ,
Ҳижоба зид ўлон ашхос қандай бедиёнатдур!

Андижон Хоиб Шамсиддин хўжа,
«ал-Ислоҳ» журнали, 1915-йил, 31-декабр, 24-сон,
733-734 бетлар.

ҲИЖОБ ХУСУСИНДА

Олдим қаламни ёзғоли мен ҳам ҳижобдан,
Чўқ-чўқ ёзилди, демадим, асли бу бобдан.

Чўқ йўллар изладим кеча-ю тонгни отдуруб,
Ҳеч бир очарга кўрмадум ояти Китобдан.

Очсунки юзни мониъ эмас бунга шаръ деб,
Билмам зокунми чиқти қаю бир жанобдан?!

Фатвони халқға бердики Халлоқни ўйламай,
Қўрқмай Худони тонгла у қаҳру итобдан.

Қавли Имоми Аъзам-у, Ҳанбалми Шофиъийдин,
Топди кимининг мазҳабидан, қайси бобдан?

Кўрмаб эдиму ушбуни Аллоҳ расуллари,
Деб пора-пора ўлди кўнгил изтиробдан.

Минглаб набий рафиқаси оламдин ўттилар,
Ҳеч бир замонда чиқтиму онлар ниқобдан?!

Яъни, Худони дўсти Муҳаммадни уммати,
Қолди ҳадис бизга у зоти маобдан.

Шаръи набийда Тавалло устувор тур,
Ҳаргиз адашма ушбу замон инқилобдан.

Машҳур шоир Таваллонинг ҳижоб ҳақидаги ғазали "ал-Ислоҳ" журналида эълон қилинган.