Кенгаш. Тоҳир Малик |
(Кенгашли тўй тарқагандан кейин содир бўлган ҳангома) Ҳазрат Алишер Навоий «Эсиз тақдир экан, қайдин билибмиз, азизим, дунёга бевақт келибмиз», деган эканлар. Ҳазрат бу дунёда «бадиий кенгаш», «таҳрир ҳайъати» деган нарсалар борлигини билганларида эҳтимол бундай демасдилар. Тасаввур қилиб кўринг: «Фарҳод ва Ширин»ни ёзиб, ҳар саҳифасини кўчиртиришга битта бўлка нон нархида ҳақ тўлаб, нашриётга ёки пьеса шаклида театруга олиб келдилар. Нашриётда «таҳрир ҳайъати», театру ва кинода «бадиий кенгаш» деб аталмиш сергак посбонлар гуруҳи борким, ҳар қандай зотга ақл ўргатмак уларнинг юмушидир. Африканинг қайси бир бурчагида жон сақламакда бўлган «цензура» аталмиш идора ходимлари ҳам бу посбонларни кўрганларида қуллуқ қилиб турарлар деган афсоналар ҳам бор. Демак, ул азизларимиз «Фарҳоду Ширин»ни ўқуб чиқдилар ва муаллифга дедиларким: «Алишер ака, сизнинг кўп ашъорларингизни ўқиганмиз, айрим шеърларингизни санъатимиз юлдузлари қўшиқ қилиб айтадилар. Сизга ҳурматимиз баланд, аммо-лекин бу янги асарингизда бир оз шошибсиз. Унда кераксиз қаҳрамонлар кўп. Масалан, Ёсуман хола образи. Икки севишганларни ажратувчи ёмонлар бизнинг жамиятимизда йўқ. Аксинча, ким бир-бирини севиб қолса, дарҳол тўю томошалар билан қовуштирилади. Демак, Ёсуман хола образи ҳаётий эмас. Ундан ё воз кечинг ё ажратувчи эмас, қўшмачига айлантиринг». Ҳайъат ёки кенгаш ўн кишидан иборат бўлса - шу тарзда ўнта, йигирмата бўлса - йигирмата танқидий фикр айтилади-ю шоир ҳазратлари асарларини қўлтиқлаб, минг пушаймон билан изларига қайтадилар. Беш юз йил аввал ўлиб кетганим яхши бўлган экан», деб Худога шукроналар айтадилар. |
Адабиётшунослик
Бадий матн ва таҳлил муаммолариШоирлик аслида шеърни шеъриятга алоқаси йўқ нарсалардан тозалай... |
Улуғбек Ҳамдам. Қодирийнинг хизмати нимада?Қодирий ўзбек халқининг энг севимли адибларидан бири. Ёзувчи ва... |
Абдурауф Фитрат. Аҳмад Яссавий (1927)Аҳмад Яссавий тўғрисида матбуотимизда бир-икки йўла гаплар бўлу... |
СюжетСюжет (фр. sujet — предмет) — адабиёт, драматургия, театр, кино... |
Она фидоийлиги ҳақида бир асарXIX аср охири ўзбек маърифатпарварлик адабиётининг бир қисмини... |
Навоийхонлик
- 0
- 1
Гар ниҳон тутсам дағи жон хавфидур бешак мангаВаҳки, ишқинг зоҳир этсам ваҳм эрур ўлмак манга, Гар ниҳон тутс... |
Йиғламоқ оҳимға таскин бермадиСинса кўнглумда ўқунг суртуб исиғ қондин анга, Пай масаллик чир... |
Ишқидин олам менга ҳайрону мен ҳайрон ангаУл паривашким, бўлубмен зору саргардон анга, Ишқидин олам менга... |
Ким фано туфроғиға ётиб қўяр тош узра бошҲар гадоким, бўрёйи фақр эрур кисват анга,Салтанат зарбафтидин ... |
Эсиб раҳмат насими чун дамодам сунбулунг сориЗиҳи жавлонгаҳинг афлок уза майдони «ав адно»,Буроқингға тўқуз ... |
Бу маҳрум ҳам ўша маҳрамлар гуруҳи ичига кирсаЭй, нубувват хайлиға хотам баний Одам аро, Гар алар хотам, сен ... |
Олимжон Давлатов. Фонийнинг мухтара ғазаллариAлишер Нaвoийнинг фoрсий ғaзaллaри кўпдaн буён илмий жaмoaтчили... |
Йўлунг муҳлик тоши ёқути аҳмарИлоҳо, подшоҳо, кирдигоро, Санга очуғ ниҳону ошкоро.Сабур исми ... |
Журму гунаҳдин оҳу надомат билан сангаЭй ҳамд ўлуб маҳол фасоҳат билан санга, Андоқки, қурб тақвову т... |
Эй, сафҳайи рухсоринг азал хаттидин иншоЭй, сафҳайи рухсоринг азал хаттидин иншо, Дебочайи ҳуснунгда аб... |
Уйғониш даври
- 0
- 1
Қурбонлиқ ўғрилариКичкина хангама— Қурбон ҳайити ҳам келди... бу йил қурбонлиқдан... |
Думбаси тушиб қолган эмишКичкина фелетўн(Эски шаҳар Озиқ шўъбасига бағишлайман) Гўш...О... |
Қурбон байрами (Ҳангама)Бойларникида имлама, хасисларникида димлама.Бу кун қуввати келг... |
ДардисарБир неча айёмларким фақир дардисар(Бош оғриғи (муал.).) бирлан ... |
Келинни келганда кўр, сепини ёйғанда кўр— Ош тегса — тўй, тегмаса тафарруж...(Тафарруж — томоша.) деб о... |
Наҳс босқан экан...Кашмиридан келган ромчининг олдиға ўлтуруб:— Қани бир бахтимизн... |
Дарди йўқ — кессак, ишқи йўқ — эшшак!— Калникига ошға-а-а-а!!!Гур-гур одам калникига туз ялаб чопади... |
Совинак қори билан мағзава қориСовинак қори:(Совинак қори — енгил-елпи, чала қори.) — Бу йил б... |
Жувонбоз (Рўмон)Ҳамал ойини ўнбешлари бўлуб, баҳор аввали эди. Ҳаволар исиб, ба... |
Чўлпоннинг «тонг сирлари» шеърий тўпламига сўзбошиБаъзи бир ўртоқлар Чўлпонни йиғлоқ, деб айбситадирлар. Балки ҳа... |