Намруд қиссаси Пушкин талқинида |
Инсонда ҳам қандайдир кароматлар зуҳур этиши мумкин. У ўзига берилган имконият туфайли ғурур ва кибрга ботади. Ботиний ҳикматларни англамаган инсон Аллоҳ таоло уни қодир этиб қўйганига шукрона келтириш ўрнига Яратганнинг ўзига қарши туғёнга тушади.
Иброҳим (а.с.) даврларида ҳукмдор подшоҳ Намруд ана шундай туғёнга кетган кишилардандир. «Бақара» сурасининг 258-ояти каримасида ана шу ҳукмдорнинг Иброҳим (а.с.) билан Парвардигори Олам ҳақида тортишгани баён қилинган: Дединг: «Ерга бахш этиб ҳаёт, Худди Куръон оятида таъкидланганидек, подшоҳнинг Аллоҳ билан баҳслашишига сабаб қилиб Намруднинг ҳокимлик имтиёзидан маст бўлиб-кибрланиб туғёнга кетишини кўрсатади шоир ҳам. Худолик ва ҳар ишга қодирлик даъвосини қилган подшоҳ шеърда ҳам Аллоҳнинг биргина мўъжизаси олдида ақли лол бўлиб қолади. Пушкин подшоҳни мот қилиб, баҳсни якунловчи мўъжизани Иброҳим (а.с.) эмас, Аллоҳнинг ўз номидан таъкидлаб, шеърни шундай тугатади: Лек сендаги илоҳий шахтдан Ҳақиқий шеърият ҳамиша маънолар уммони бўлиб келган. Кўпмаънолилик бадиий ижодда шеърий заковотга мўъжизавийлик бахш этувчи сифатлардан саналади. Пушкин муқаддас Куръон оятининг бутун моҳиятини, умумий руҳини аниқ талқин қилатуриб, фақат бир ҳолатни ўзгартиради: «Кофир подшоҳ Намруднинг Иброҳим (а.с.) билан эмас, бевосита Аллоҳнинг ўзи билан баҳслашмоғини маъқул кўрди. Сабаб: Неъматга куфр келтирган шоҳнинг нқадар даҳшатли тугёнга кетганини бўрттирмоқчи бўлди. Шоирнинг муаззам бир сурадан мазкур оятга диққат эътиборини жамлаши бежиз эмас эди, албатта. Дилбар Қамбарова |
Адабиётшунослик
Бадий матн ва таҳлил муаммолариШоирлик аслида шеърни шеъриятга алоқаси йўқ нарсалардан тозалай... |
Улуғбек Ҳамдам. Қодирийнинг хизмати нимада?Қодирий ўзбек халқининг энг севимли адибларидан бири. Ёзувчи ва... |
Абдурауф Фитрат. Аҳмад Яссавий (1927)Аҳмад Яссавий тўғрисида матбуотимизда бир-икки йўла гаплар бўлу... |
СюжетСюжет (фр. sujet — предмет) — адабиёт, драматургия, театр, кино... |
Она фидоийлиги ҳақида бир асарXIX аср охири ўзбек маърифатпарварлик адабиётининг бир қисмини... |
Навоийхонлик
- 0
- 1
Гар Навоийнинг куюк бағрида қондурҚошу юзунгни мунажжим чунки кўрди бениқоб, Деди: кўрким, Қавс б... |
Икки ўтлуғ наргисингким, қилдилар бағрим кабобИкки ўтлуғ наргисингким, қилдилар бағрим кабоб, Биридур айни ху... |
Тиласа равзани зоҳид, Навоийю - кўюнгЗиҳи висолинга толиб тутуб ўзин матлуб, Муҳаббатидин отингни ҳа... |
Эй Навоий, ишқ дарди кўрган эл кўнглин бузарЭй алифдек қоматинг майли бузулған жон аро Ганжи ҳуснунг жавҳар... |
Лутфунг ози жон олур, қаҳринг кўпи ҳам ўлтурурҚаҳринг ўлса, барча ишимдин малолатдур санга, Лутфунг ўлса, юз ... |
Ҳар неча дедимки: кун-кундин узай сендин кўнгулКўргали ҳуснунгни зору мубтало бўлдум санга, Не балолиғ кун эди... |
Сенинг васлинг муяссардур мангаМенмудурменким сенинг васлинг муяссардур манга? Бахти гумраҳдин... |
Халқ дер: жон беру ё кеч ишқидинШаҳр бир ой фурқатидин байт ул-аҳзондур манга, Бир гули раъно ғ... |
Элга гар бу иш ҳунар бўлса, бўлуптур фан мангаУл малоҳат ганжи ҳажрида бузуғ маскан манга,Уйладурким, жондин ... |
Эй Навоий, бу фано дайрида не бор манга?Гарчи ҳажрингдин эрур юз ғаму озор манга, Ғам эмас васлинга умм... |
Уйғониш даври
- 0
- 1
Шубҳа(Ҳикоя)— Колхозимизда ва қишлоғимиздағи якка хўжаликлар орасида... |
Янги систем бетарафликИнқилоб баракасинда ҳисобда ҳам бўлмаған аллақанча янги систем ... |
Қўрққан олдин мушт кўтарар(Бу фелетон «Қизил Ўзбекистон» газетасининг 1935 йил, 21 сентяб... |
БўзахонадаТунов кун кайфимиз бир оз ширалангандан сўнг, Тошпўлад тоға кос... |
Қурбонлиқ ўғрилариКичкина хангама— Қурбон ҳайити ҳам келди... бу йил қурбонлиқдан... |
Думбаси тушиб қолган эмишКичкина фелетўн(Эски шаҳар Озиқ шўъбасига бағишлайман) Гўш...О... |
Қурбон байрами (Ҳангама)Бойларникида имлама, хасисларникида димлама.Бу кун қуввати келг... |
ДардисарБир неча айёмларким фақир дардисар(Бош оғриғи (муал.).) бирлан ... |
Келинни келганда кўр, сепини ёйғанда кўр— Ош тегса — тўй, тегмаса тафарруж...(Тафарруж — томоша.) деб о... |
Наҳс босқан экан...Кашмиридан келган ромчининг олдиға ўлтуруб:— Қани бир бахтимизн... |