Голлум (инглизча: Gollum, бошқа таржимада Горлум), ҳақиқий исми Смеагол (қадимги инглиз тилида Sméagol, ёки Смеагорл), Жон Р. Р. Толкиннинг "Ҳоббит ёки У ёққа ва Орқага" ҳамда "Қудратли узук" асарларидаги муҳим персонажлардан биридир.

Шахсияти ва тавсифи
Голлум — кичик бўйли, жуда ортиқча озғин ва катта ёрқин кўзларга эга бўлган уйдирма мавжудот. "Ҳоббит" асарига кўра, унинг териси ялтироқ ва қора рангда. У аввал ер устида яшаганлиги айтилади, аммо унинг илгари ҳоббит бўлганлиги ҳақида ҳеч нарса айтилмайди. У "Қудратли узук" романларида тўлиқроқ очиб берилган: Голлум илгари ҳоббит бўлган, аммо Узуктан жабрланган бахтсиз шахс сифатида тасвирланган.
Голлум шахсият парчаланиши билан азият чекиб, ўз-ўзи билан гаплашади. Унинг ички дунёси иккига ажралган: қўрқоқ, содда Смеагол ва ёвуз, ғазабли Голлум. Бу хусусият Сэмуайз Гэмджи томонидан "Ёпишқоқ" (Смеагол) ва "Ҳидли" (Голлум) деб номланишига сабаб бўлади.

Ҳаёт тарзи
Голлумга ҳар қандай ёруғлик, жумладан, қуёш ва ой нурлари ёқмайди. Унинг асосий озиқ-овқати хом балиқ ва гўшт бўлиб, айрим ҳолларда у ўлган ҳайвонларни ҳам ейди. "Ҳоббит" асарида Голлумнинг ғорларда гоблинларни ўлдириб, уларнинг гўштини ейиши ҳам айтилган. Лекин унинг энг севимли овқати — балиқ.

Нутқ хусусиятлари
Голлумнинг ўзига хос гапириш услуби бор. У ўзини кўпчилик маънодаги биринчи шахсда айтиб, одатий сўзларни ўзгартириб ишлатади: масалан, "ҳоббитлар" ўрнига "ҳоббитцлар", "қушлар" ўрнига "қушцлар". "Голлум" лақаби эса унинг кўп такрорлайдиган, "голлум!" деб ғингиллашидан келиб чиққан. Унинг нутқи турли ўзгача синонимлар билан тўла: масалан, қуёшни "Сариқ юз" деб атайди.
Голлум ўзини асосан учинчи ёки иккинчи шахсда тилга олади, баъзан кўпликда ("биз"), лекин баъзида, айниқса, унда Смеагол шахсияти уйғонганда, ўзини "мен" деб аташи мумкин. Сэм ва Фродо бундай пайтларни унинг самимийлиги белгиси деб ҳисоблайди.
Энг машҳур ибораларидан бири — "Менинг Азизим". У бу сўз билан Узукти (ва "Ҳоббит" асарида ҳатто ўзини ҳам) атайди.

Абу Муслим